بهره‌برداری مناسبی از ظرفیت مناطق دریایی نشده است

6 پیشنهاد برای توسعه اقتصاد دریا محور

 بازنشر / گروه اقتصاددریا - عضو هیئت علمی پژوهشگاه اقیانوس‌شناسی و هواشناسی به ارائه 6 پیشنهاد برای توسعه اقتصاد دریا محور و 8 فرصت جهت استفاده از ظرفیت مناطق ساحلی کشور پرداخت.
به گزارش اقتصادسرآمد، با توجه به شرایط کنونی کشور و توسعه با عدم اتکا به فروش نفت، تأکید بر عبور از اقتصاد تک‌محصولی و کاهش تدریجی تأثیر صادرات نفت بر بودجه کشور باید بر حوزه‌های دیگری از جمله دریا، صنعت، معدن، کشاورزی و... تمرکز کرد. دریا به‌عنوان یکی از حوزه‌های مهم می‌تواند محور اقتصاد ایران اسلامی باشد. اقتصاد دریا محور به معنای استفاده از منابع آبی شامل اقیانوس‌ها، دریاها، دریاچه‌ها سواحل و جزایر برای رشد اقتصادی و بهبود وضعیت معیشتی مردم است. دریا، دارایی عظیم راهبردی و استراتژیک ایران است که دارای سواحل مناسب در این زمینه است. در این راستا رهبر معظم انقلاب بارها گفتمان اقتصاد دریا محور را مطرح فرموده‌اند تا این موضوع خود را در سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران نشان دهد.
اساتید دانشگاه برای تسهیل در راه‌های پی بردن به توانایی‌های دریا می‌توانند نقش بسزایی در حوزه اقتصاد دریا محور ایفا کنند. در همین راستا آنا با مسعود مرادی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه اقیانوس‌شناسی و هواشناسی و مسئول گروه علمی اقتصاد دریا محور بسیج اساتید دانشگاه‌های تهران به گفتگو نشسته‌است که درذیل با هم می‌خوانیم.
اقتصاد دریا محور چیست و چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
مرادی: اقتصاد دریا محور و اقتصادی که بر پایه منابع و صنایع دریایی بنا گذاشته شده است، در اصل استفاده پایدار از منابع گستره‌های آبی دریایی ، اقیانوسی و جزایر برای رشد اقتصادی، بهبود معیشت، اشتغال‌زایی و توسعه صنعتی کشور است.
60 درصد ارزش منبع دریایی، آبزی‌پروری و شیلات است
حوزه فعالیت اقتصاد آبی شامل فعالیت‌های سنتی مرتبط با دریا مانند شیلات، گردشگری، حمل ونقل، کشتی‌سازی و منابع زیر سطحی است. همچنین صنایع نوظهور مانند آبزی‌پروری، بیوتکنولوژی، انرژی‌های تجدیدپذیر و منابع غذایی جدید نیز از دیگر فعالیت‌های اقتصاد آبی محسوب می‌شود. در حال حاضر ارزش منابع دریایی قابل استحصال با فناوری‌های موجود در کل دنیا بیش از 25 تریلیون دلار تخمین زده می‌‌شود که در این میان آبزی‌پروری و شیلات حدود 60 درصد آن را به خود اختصاص داده‌اند.
بیش از 80 درصد شهرهای بزرگ جهان در مناطق ساحلی قرار دارند
حدود دو سوم جمعیت جهان در محدوده 60 کیلومتری مرزهای دریایی زندگی می‌کنند و بیش از 80 درصد شهرهای بزرگ جهان در مناطق ساحلی قرار دارند. بنابراین می‌توان به جرئت گفت مناطق ساحلی دنیا قطب‌های تجاری شناخته شده بین‌المللی هستند و سهم عمده‌ای در تولید ناخالص کشورها دارند. در سال 2014 حدود 3.5 میلیون نفر در کشورهای اتحادیه اروپا در مناطق ساحلی مشغول به فعالیت‌های اقتصادی بوده‌اند.
ایران 10 درصد از تولید ناخالص ملی را از دریا تأمین می‌کند
مرادی: جمهوری اسلامی ایران حدود 200 هزار کیلومتر مربع آب‌های سرزمینی و حدود 5 هزار و 800 کیلومتر مرز آبی دارد. مرزهای آبی کشور حدود 40 درصد مرزهای کشور را تشکیل می‌دهد که علاوه بر بهره‌برداری اقتصادی، مسائل امنیتی را نیز در این حوزه باید در اولویت قرار داد. در حال حاضر بسیاری از کشورهای جهان سهم عمده‌ای از تولید ناخالص ملی خود را از دریا تأمین می‌کنند. در این میان ویتنام و بعد چین در بالاترین آمار با بیش از 50 درصد، در صدر قرار دارند. ایران نیز حدود 10 درصد از تولید ناخالص ملی خود را از دریا تأمین می‌کند که با توجه به پتانسیل‌های موجود در کشور، رقم پایینی است. ایران حدود یک درصد اقتصاد دریایی دنیا را بدون احتساب منابع نفتی و گازی و حدود 2.5 درصد با احتساب این منابع به خود اختصاص داده است. این در حالی است که از نظر پتانسیل موجود در اختیار کشور، ایران از بین 184 کشور در رتبه چهلم قرار دارد، در صورتی که از نظر کسب درآمد در رتبه‌های پایین بوده و بیشترین فعالیت‌های اقتصادی در عرصه سواحل کشور در محدوده شهرهای بزرگ ساحلی است. به غیر از آن، عمده مناطق بهره‌برداری شده سواحل جنوبی کشور محدود به تأسیسات نظامی و بندری است و در مجموع بیش از 5 درصد کل سواحل را به خود اختصاص می‌دهد. در واقع عمده مناطق ساحلی کشور مورد استفاده و بهره‌برداری قرار نگرفته است.
ادامه دارد
 6 پیشنهاد برای توسعه اقتصاد دریا محور
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه