«اقتصادسرآمد» لزوم فعال سازی اقتصاد را توسط وزارت خارجه بررسی می کند
دید و بازدیدهای سیاسی یا دیپلماسی اقتصادی!
گروه سیاسی- سال 95 بود که محمد جواد ظریف وزیر خارجه دولت یازدهم یعنی یکسال قبل از انتخابات دوازدهم بحث تغییر در ساختار وزارت خارجه را مطرح کرد. ظریف در توضیح برنامههایش در دولت دوازدهم از نقش محوری وزارتخارجه در دولت آینده بهویژه در حوزه هماهنگی برنامههای اقتصادی خبر داده بود. موضوعی که میتواند بهدلیل رویکردهای اقتصادی دولت دوازدهم، مطالبه تعامل گسترده با دنیا و استفاده از مزایای برجام صورت گرفته باشد. ایجاد معاونت های جدید از جمله معاونت اقتصادی در این وزارت خارجه برای کاهش فشار تحریم ها در دتسور کار قرار گرفت و در نهایت با تشکیل این معاونت انصاری به عنوان معاون اقتصادی وزیر انتخاب شد.
به گزارش اقتصادسرآمد، اما در تعریف جایگاه دیپلماسی اقتصادی باید گفت که دیپلماسی اقتصادی به مفهوم اهمیت یافتن مناسبات اقتصادی در روابط خارجی، یکی از ابزارهای مهم برای پیشبرد اهداف بلند مدت رشد و توسعه اقتصادی کشورها به حساب می آید. این موضوع بویژه در فرآیند جهانی شدن اقتصاد، اهمیتی دوچندان یافته است.
جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان کشوری در حال توسعه که بر اساس سند چشم انداز 20 ساله و اهداف سند راهبردی اقتصاد مقاومتی، نیازمند بهره گیری بیشتر از از امکانات و ظرفیت های داخلی در عرصه تعاملات اقتصادی جهان و دستیابی به جایگاه برتر اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه و تاثیرگذار در جهان اسلام است، می باید با توجه به نقش عنصر اقتصاد در فرآیند جهانی شدن، زمینه رقابت اقتصاد کشور را در صحنه بین المللی فراهم آورد و به تحقق اهداف توسعه اقتصادی کشور کمک نماید. در این میان، نقش دستگاه دیپلماسی در پیشبرد روابط اقتصادی خارجی حائز اهمیت فراوانی است.
اکنون در حالی که فقط یکسال به پایان دوره دوم ریاست جمهوری یعنی اخرین دوره ریاست حسن روحانی در کاخ پاستور باقی مانده این معاونت در تحقق اهداف تعیین شده در این خصوص چقدر موفق بوده است؟ در این میان باید به اقتصاد دوران کرونا نیز نگاهی ویژه داشت.
در عین حال، وزیر پیشنهادی امور خارجه در دولت دوازدهم هم در این خصوص گفته است:«یکی از نیازها، نیاز تقنینی است که در برنامه ششم یک بند به آن اضافه شد و بر این اساس وزارتخارجه مسوول هماهنگی روابط خارجی است، فرهنگ هماهنگی در دستگاههای دولت و دستگاههای حاکمیتی خارج از دولت باید صورت بپذیرد که مسوولیت روابط خارجی با وزارتخارجه است.»
ظریف با بیان اینکه در وزارتخارجه هیچگاه رسم نداشتهایم که بر بودجه دولت، هزینهای تحمیل شود، گفت: «برنامههای اقتصادی وزارتخارجه برای فعالکردن دیپلماسی اقتصادی و اقتصاد مقاومتی پیگیری میشود.» ظریف گفت: «وزارتخارجه همزمان که یک دستگاه سیاسی- امنیتی است، اولویت خود را پیشبرد دیپلماسی اقتصادی تعریف میکند، ولی نمیتوان جنس وزارتخارجه را تغییر داد.»
در این خصوص، رئیس کمیسیون صنایع مجلس با انتقاد از انفعال وزارت امور خارجه در فعال سازی دیپلماسی اقتصادی گفت: اینکه اقای ظریف از صبح تا ظهر از ۵ کشور بازدید می کند، دیپلماسی نیست.
عزت الله اکبری تالارپشتی، رئیس کمیسیون صنایع مجلس با بیان اینکه اکنون در دنیا، جنگ بر سر مشوقهایی است که به بخش خصوصی اختصاص مییابد، گفت: در حال حاضر مجوز بهره برداری و تأسیس در صورت اماده بودن مدارک، دو ساعته صادر میشود.
اکبری گفت: راه برای جهش تولید در حوزه صنعت و کشاورزی باید توسط وزارت امور خارجه باز شود ولی وزارت خارجه غایب بزرگ است.
وی ادامه داد: من دیپلمات و در استخدام وزارت امور خارجه هستم؛ آقای ظریف فقط میرود ۵ کشور را از صبح تا ظهر بازدید میکند، این دیپلماسی نیست. باید دیپلماسی را راه اندازی کرد.اگر دیپلماسی اقتصادی فعال نشود، بخش خصوصی ما جای خود را در بازارهای بین المللی باز نخواهد کرد.دولت باید تصدیگری را کاهش داده و به بخش خصوصی میدان بدهد.باور داریم که از تحریمها عبور خواهیم کرد.