رئیس پارلمان بخش خصوصی ایران در گفتگو با «اقتصادسرآمد»
پیشبینی آینده مفقوده انرژی ایران
گروه نفت و انرژی - نیاز روزافزون به منابع انرژی، محدود بودن منابع انرژیهای ف سیلی و مشکلات زیست محیطی استفاده از انرژی های فسیلیباعث گسترش استفاده از انواع انرژی های تجدیدپذیر شده است. کاربردیترین آنها انرژی خورشیدی، بادی، زیست توده، زمینه گرمایی و...ا ست که همگی در این دارای منابع قابل دسترسی هستند. علیرغم نیاز سنجی و در دسترس بودن منابع آن ها متاسفانه غیر از سرمایه گذاری بخش دولتی، رغبت چندانی درمیان سرمایه گذاران خصوصی و کارآفرینان برای سرمایه گذاری در این بخش دیده نمی شود. چرا که تجربه نشان داده جز با ورود به بخش خصوصی به مواردی از این دست موفقیتی نصیب دولت نخواهد شد.
به گزارش اقتصادسرآمد، به عقیده فعالان اقتصادی این بخش، «وجود تشکلهای موازی در بخش نفت و انرژی»، «نبود استراتژی مدون»، «انباشتگی محصولات پتروشیمی در انبارها»، «هزینه بالای تحمیل شده بر صادرکنندگان برای انتقال ارز ناشی از صادرات به کشور» و «مشکل در دریافت تسهیلات بانکی» از جمله چالشهای موجود در این بخش هستند. خش خصوصی باید تعارفها را کنار گذاشته و با شناسایی حقوق واقعی خود، به چانهزنی با دولت برای تحقق خواستههای قانونی این بخش تلاش کند.
اندیشمندان حوزه اقتصاد سیاسی و معرفت روابط بینالملل، با استناد به روندهای جاری در اقتصاد سیاسی بینالملل، قرن بیستویکم را قرن «ژئواکونومیک» نامیدهاند؛ چرا که یکی از مهمترین چالشهای جهانی در این قرن، چالش بر سر انرژی است و مسئله «امنیت انرژی» از مسائل مهم پارادایم اقتصاد سیاسی خواهد بود. با توجه به این مهم، از آغاز قرن بیستویکم مصرف انرژی در کشورهای اوراسیا و عضو اتحادیه اروپا رشدی شتابان دارد، در حالی که تولید سوختهای فسیلی در این قاره مدام کاهش مییابد. از آنجا که روند رو به افزایش وابستگی به واردات نفت و گاز وجه اشتراک همهی اعضای این اتحادیه است، امنیت عرضه انرژی از مباحث محوری اتحادیه اروپا تلقی میشود، چرا که در صورت اطمینان از سلامت و کارآیی وضعیت بازار انرژی است که این کشورها قادر خواهند بود همچنان رشد شتابان مصرف انرژی را تداوم بخشند.
غلامحسین شافعی رئیس پارلمان بخش خصوصی ایران در گفتگو با روزنامه اقتصادسرآمد، در خصوص چالشهای پیشروی صنایع در حوزه انرژی به خبرنگار ما میگوید: بررسیها نشان میدهد افزایش نیاز کشور به تولید برق، در سنوات گذشته پیشبینی شده بود اما اقدامات لازم برای تحقق این مهم انجام نگرفت و بهمثابه بسیاری از مسائل دیگر، علاج واقعه قبل از وقوع صورت نپذیرفت. بهواسطه این غفلت و کمکاری، امروز بخش مولد ما باید خسارت این مشکل را بپردازد و در کنار انبوه چالشهای دیگر، با مساله تامین برق نیز دستوپنجه نرم کند. وی به بدهی سنگین وزارت نیرو به پیمانکاران صنعت برق نیز اشارهای کرد و گفت: متاسفانه پیشبینی آینده در کشور ما مفقود است و اصل مشکل همین جاست. او با تاکید بر لزوم مطالبهگری بخش خصوصی برای اصلاح رویههای اقتصادی، بر لزوم پرهیز از رفتارهای پوپولیستی، از جنس آنچه در عملکرد سیاستورزان دیده میشود، تاکید کرد. شافعی گفت: پارلمان بخش خصوصی تلاش دارد در مقام مشاور قوای سهگانه به اصلاح رویهها و بنیانهای اقتصادی کمک کند.وی افزود: در این سالها، تجربه نشان داده هرکجا که صدا و نظرات بخش خصوصی در تصمیمات اقتصادی شنیده نشده، در ماحصل کار، خسرانی به بار آمده است. به همین استناد، وظیفه داریم به هر دولتی کمک کنیم و مشاور خوبی برای نهادهای حاکمیتی باشیم و امیدواریم دولتها نیز از ظرفیت ارزشمند و توان تخصصی بخش خصوصی بهره لازم را بگیرند.شافعی یادآورشد: متاسفانه گاهی تصمیمسازان چنان در سیاست غرق میشوند که از بعضی حقایق غفلت میورزند. برخلاف تصور موجود، این تعاملات سیاسی نیست که روابط کشورها را مستحکم میکند؛ بلکه گره خوردن منافع اقتصادی، میتواند استحکامبخش تعاملات و متضمن آینده آنها باشد. بنابراین در بسته پیشنهادی بخش خصوصی به رئیس دولت سیزدهم، درخواست کردیم تا با نگاه اقتصادی و نه از جنبه و منظر سیاسی، نسبت به انتخاب سفرا و استانداران اقدام شود.
با توجه به روند رو به افزایش مصرف انرژی با تأکید بر گاز، پرسشهای فراوانی درباره وضعیت آینده امنیت انرژی نزد اعضای این اتحادیه مطرح شده است؛ بنابراین در این پژوهش تلاش میشود ابتدا بر روند رو به تزاید تقاضای مصرف گاز و خطرات ناشی از وابستگی اعضای اتحادیه اروپا به شرکت گازپروم روسیه تمرکز شود؛ پس از آن موقعیت ژئواکونومیک ایران در ساختار نوین اقتصاد سیاسی بینالملل، ابعاد ژئوپلیتیک و بینالمللیِ امنیت انرژیِ آینده اتحادیه اروپا و برنامههای راهبرد اقدام انرژی اعضای این اتحادیه، به عنوان راهکاری برای مقابله با چالشهای یادشده، بررسی خواهد شد.
ایران طی دو سه دهه اخیر صدها میلیارد دلار برای استخراج، تولید و صادرات گاز طبیعی هزینه کرده، اما امروز اخبار و آمار رسمی و همچنین نظرات کارشناسی نشان میدهد که با توجه به مسائل سیاسی، اقتصادی و ژئوپلتیک در فروش این محصول استراتژیک به دیگر کشورها با چالش شدیدی مواجه شده است. هر چند این اخبار، در بحبوحه انتخابات ریاستجمهوری اخیر در ایران چندان مورد توجه افکار عمومی در داخل و خارج از این کشور قرار نگرفت، اما از چشم رسانههای تخصصی و کارشناسان حوزه انرژی دور نماند. بحث صادرات گاز ایران به اروپا در ده پانزده سال گذشته مطرح شده و قراردادی نیز برای صادرات این کالا به اتریش از طریق ترکیه به امضا رسید که به دلیل تحریمها و مسائل سیاسی و تکنیکی اجرایی نشد. همچنین تا ایران برای رفع تحریمها با غرب به توافق نرسد، قادر نخواهد بود به عمان گاز صادر کند. در حال حاضر امنیت عمان در بخش گاز طوری است که بود یا نبود ایران برایش فرق زیادی نمیکند و میتواند از دیگر کشورها نیز این کالا را بخرد.