بررسی« ‌ اقتصادسرآمد» از ریشه ی مشکلات صنعت فولاد

ضعف سیاست‌گذاری‌ها در نابسامانی فولاد

گروه صنعت معدن تجارت - اعظم زندیه - بررسی‌ها نشان می‌دهد مشکلات صنعت فولاد ریشه در ضعف سیاست‌گذاری‌های این حوزه از جمله سهمیه‌های ناعادلانه، عملکرد غیرشفاف برخی تولیدکنندگان و اصرار بر قیمت‌گذاری تثبیتی دارد. رهبر انقلاب قبل در دیدار با اعضای دولت «رفع ناهماهنگی‌ها در سطوح پایین دستی» را برای افزایش و جهش تولید، مهم برشمردند و گفتند: «در بخشهای پایین‌دستی گاهی ناهماهنگی‌های عجیب و غریبی هست. مثلاً یک کارخانه مصرف‌کننده فولاد شکایت می‌کند که ورق فولاد را به من نمی‌دهند؛ ورق فولادی که در داخل تولید می‌شود.
به گزارش اقتصادسرآمد، نابسامانی بازار فولاد که مورد انتقادبسیاری از فعالان این صنعت نیز قرار گرفت طی ماه‌های گذشته شرایط تولید را برای صنایع پایین دستی بسیار سخت کرده است. پس از بروز انواع و اقسام مشکلات در صنعت فولاد کشور برای تأمین مواد اولیه و واسطه‌ای با قیمت مناسب برای صنایع پایین‌دستی، رسانه‌ای نبوده که با تشریح نظام مسائل صنعت فولاد، ضرورت رسیدگی عاجل به این صنعت استراتژیک را فریاد نزده باشد. چرا که چرخ بخش قابل توجهی از صنایع داخلی در گروی تأمین انواع مقاطع فولادی است و از سوی دیگر محصولات فولادی در حوزه صادرات غیرنفتی حرف برای گفتن دارند. بررسی وضعیت بازار فولاد نشان می‌دهد، با وجود آنکه میزان تولید انواع مقاطع فولادی توسط کارخانجات مازاد بر تقاضای داخلی است، کماکان بازار فولاد دچار کسری و تنش در طرف عرضه است؛ گویی کسی از سرنوشت برخی از محصولات تولید شده خبر ندارد! شواهد نشان می‌دهد، واگذاری مقاطع فولادی که برخی با سهمیه دولتی در بورس کالا دریافت می‌کنند، با انگیزه دستیابی به سود حاشیه بازار، روانه بازار آزاد می‌شود. این پدیده مخرب علاوه بر تأیید ضرورت بازبینی در سهمیه‌های تخصیصی سامانه بهین‌یاب، تمرکز بر قیمت‌گذاری دستوری را نیز عاملی برای فشار تقاضا در بورس کالا معرفی می‌کند. 
کمبود برخی از مقاطع فولادی برای متقاضیان واقعی
رضا شهرستانی، عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد در گفتگو با اقتصادسرآمد، با اشاره به این‌که همه ورق‌های فولادی باید در بورس کالا به فروش برسد، از ۲ برابر شدن قیمت ورق گرم از بورس کالا تا بازار آزاد خبر داده و این امر را موجب ایجاد رانت ۴۰ هزارمیلیارد تومانی در این حوزه دانسته است، به خبرنگار ما گفت: با توجه به کمبود برخی از مقاطع فولادی برای متقاضیان واقعی در پی تخصیص ناعادلانه و محدود این مواد اولیه فولادی توسط سامانه بهین یاب، گمانه زنی‌ها درباره شکل‌گیری جریان زیرزمینی احتکار، فروش در بازار آزاد و حتی صادرات غیرشفاف مقاطع فولادی پررنگ‌تر از قبل شده است.
وی با بیان این مطلب که، پیامدهای نابسامانی بازار فولاد به حدی بوده که رئیس قوه قضاییه نیز چند روز قبل به آن واکنش نشان داد، و گفت: به گفته رئیسی رئیس قوه سابق، تولید فولاد شرکت‌های داخلی کجا می‌رود که متقاضیان ناچار به تهیه آن تا چند برابر قیمت از بازار سیاه می‌شوند؟ این مسئله برای آحاد مردم یک سوال جدی است. تعزیرات حکومتی و سازمان بازرسی موضوع را پیگیری کنند. اگر تخلف و فساد در این حوزه برای دستگاه‌های مذکور متقن شد، موارد را اعلام کنید.
به گفته شهرستانی، آن‌چه از لابه‌لای اظهارات رئیس قوه قضاییه می‌توان دریافت، وخامت بازار فولاد و ضرورت رسیدگی بدون وقفه به مسائل و مشکلات این حوزه است. چرا که اساساً اگر مشکلات صنعت فولاد در سطح کلان خسارت‌های اقتصادی و اجتماعی به بار نیاورده بود، قاعدتاً رئیس قوه قضاییه با رویکردی انتقادی به آن ورود نمی‌کرد.
عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد تصریح کرد: با تصمیمات جدیدی که در حوزه فولاد اتخاذ شده و با بخشنامه جدید ابلاغ شده، جلوی صادرات آن دسته از تولیدکنندگانی که تولیدات خود را در بورس عرضه نکرده و صادرات را به تأمین داخل ترجیح دادند، گرفته خواهد شد. 
این‌که فولاد ایران بخواهد به صنایع خارج از کشور رونق ببخشد هنر نیست، بلکه باید ابتدا به صنایع داخلی رونق بخشیده و سپ صنعت فولاد به دلیل گستردگی زنجیره تولید آن از سنگ تا رنگ، نیاز مبرم به زیر ساخت‌های تضمین کننده این زنجیره دارد که متاسفانه به دلیل عدم جامع‌نگری در خصوص پروژه‌های توسعه از معدن تا محصول نهایی با ارزش افزوده بالا منجر به ایجاد ضعف‌هایی در فرآیندهای صنعت فولاد شده است. به طوری که تامین مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تکمیلی فولادسازی از جمله واحدهای نورد سرد و خطوط پوشش‌دار در اکثر مواقع با مشکل مواجه است. س مازاد آن صادر شود.
علاوه بر بازیگران غیر اصلی  فولاد در بازار، خود دولت نیز بر این چالش‌ها می‌افزاید و به جای روان سازی فرآیند کلان تولید در صنعت فولاد، خود باعث ایجاد ترمزی در امر صادرات محصولات فولادی می‌گردد. انتظار است در شرایط تحریم فعلی، سیاست‌هایی پیاده شود که مشوق برای امر تولید و صادرات محصولات فولادی با ارزش افزوده بالاتر باشد که این نوع صادرات در صورت تامین نیاز واقعی داخل کشور مد نظر می‌باشد. در شرکت‌های پایین دستی فولادسازی از جمله واحدهای نورد سرد و واحدهای دارای خطوط تکمیلی پوشش‌دار مسئله نقدینگی و بالا بودن هزینه‌های مالی این شرکت‌ها موجب افت شدید حاشیه سود و افزایش هزینه‌های مالی شرکت و کاهش سود عملیاتی شرکت گشته که در این خصوص دولت و بانک‌ها بایستی در جهت رونق تولید تضمین تداوم تولید کارخانجات حامی واحدهای تولیدی باشند.
به هر شکل منطق حکم می‌کند تا از منابع خدادادی این مرز و بوم به بهترین شکل استفاده شود و فولاد تولید شده با بالاترین میزان ارزش افزوده به مرحله صادرات وارد شود نه آنکه با صادرات مواد خام سرمایه های ملی خود را در فضای غبار آلود امروز به رایگان از دست دهیم.
ضعف سیاست‌گذاری‌ها در نابسامانی فولاد
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه