پایان جنگ قرهباغ و آغاز فرصتهای انرژی برای طرفین
موضوع درگیری در قرهباغ انرژی نبود، یک اتهام به ارمنستان وارد شد که با حمایت روسیه به خط لولههای انتقال گاز از آذربایجان به ترکیه حمله میکنند، اما مشخص شد که روسیه نقشی در این معادلات ندارد و مانند ایران بیطرف بوده است.
آنگونه که ارزیابیها نشان میدهد مناقشه قرهباغ مناطق راهبردی انتقال انرژی را تحت تأثیر قرار داده است. هر چند گفته میشود مناقشه قرهباغ فینفسه در فضای بازارهای جهانی انرژی تأثیر چندانی نداشته است، با این حال جنگ ۱۲ ژوئیه ۲۰۲۰ که در منطقه تووز صورت گرفت، اهمیت بسیار زیادی نیز در حوزه انرژی داشت، زیرا از آن منطقه دو خط لوله مهم به سمت گرجستان، ترکیه و اروپا کشیده شده است که هر یک دارای اهمیت خاص خود هستند.خطوط لوله گاز طبیعی آذربایجان و ترکیه (تاناپ) بخشی از کریدور جنوبی گاز است که با هدف تنوعبخشی به منابع انرژی اروپا طراحی شده است. نخستین مرحله آن تحت عنوان پروژه ترانس آناتولی (تاناپ) که گاز میدان شاه دنیز را به ترکیه میرساند، سال ۲۰۱۸ افتتاح شد. این خط لوله که قرار است تا ایتالیا امتداد یابد و از آن با عنوان «جاده ابریشم انرژی» نیز یاد میشود، با مشارکت ۱۲ شرکت و ۶ کشور و با ۴۰ میلیارد دلار سرمایه احداث شده است. اگرچه اکنون پروژه تاناپ با ظرفیت اولیه انتقال ۶ میلیارد مترمکعب گاز به بهرهبرداری رسیده، اما قرار است در آینده نزدیک پروژه تاپ (ترنس آدریاتیک پایپلاین) نیز به ظرفیت ۱۰ میلیارد مترمکعب به بهرهبرداری برسد. پروژه تاپ که ظرفیتی حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب دارد، از طریق ترکیه و یونان تا ایتالیا ادامه خواهد یافت، همچنین قرار است در آینده، گاز سایر کشورهای آسیای مرکزی همچون ترکمنستان و قزاقستان نیز از طریق این خط لوله به سمت اروپا روانه شود.خطوط لوله نفت باکو - تفلیس - جیحان نیز از سال ۲۰۰۶ آغاز بهکار کرده، نفت جمهوری آذربایجان را از طریق گرجستان به ترمینال دریایی در جیحان انتقال میدهد و از آنجا نیز بهوسیله تانکرها به بازارهای بینالمللی ارسال میشود. خط لوله باکو - تفلیس - جیهان حدود یک هزار و ۷۷۰ کیلومتر طول دارد و با هزینه ۳ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلاری با پشتیبانی مستقیم آمریکا احداث شده است. خط لوله مذکور که ترافیک تانکرها در تنگههای ترکیه را سبکتر کرده، به دلیل تأمین انرژی امن و بدون وقفه به غرب، از اهمیت راهبردی برخوردار است.با توجه به آنکه در منطقه قفقاز، جمهوری آذربایجان مهمترین تولیدکننده و صادرکننده نفت و گاز به شمار میآید، کشیده شدن جنگ به میدانها یا خطوط انتقال انرژی بیش از همه به ضرر باکو خواهد بود. در مراحل بعد، ترکیه و اسرائیل که مهمترین مصرفکنندگان نفت و گاز جمهوری آذربایجان هستند، متضرر و در نهایت اروپاییها کمی با چالش مواجه خواهند شد. اگر از جنبه انرژی به جنگ در قرهباغ نگریسته شود، قاعدتاً مورد هدف قرار دادن منابع و خطوط لوله جمهوری آذربایجان میتواند یکی از اهداف راهبردی ارمنستان برای قطع شریان حیاتی باکو در حوزه اقتصادی باشد.از سوی دیگر کشوری همچون روسیه نیز که همواره درصدد حفظ بازارهای اروپا و جلوگیری از احداث خطوط لوله به سمت کشورهای اروپایی بوده، از آسیب دیدن خطوط جمهوری آذربایجان و توقف جریان صدور نفت و گاز این کشور میتواند منتفع شود، زیرا مسکو این خطوط لوله را ناامن و نامطمئن برای درازمدت به تصویر میکشد و در عوض کشورهای اروپایی را بیش از گذشته به همکاری با خود ترغیب میکند.آمریکا نیز به نوبه خود از وقوع چنین حوادثی منتفع خواهد شد، بهخصوص که تمایل دولت ترامپ برای فروش گاز مایع به کشورهای اروپایی و حتی ترکیه در سالهای اخیر با رشد قابل توجهی مواجه بوده است. بر این اساس آمریکاییها تلاش کردهاند تا حد ممکن از طرق مختلف از جمله اعمال فشار و تحریم، منابع نفتی و گازی رقیب را از عرصه خارج کنند تا بازار برای صادرات نفت و گاز خود فراهم شود.با این حال اکثر کشورهای اروپایی بهرغم آنکه در سالهای گذشته به واردات انرژی از جمهوری آذربایجان به مثابه یکی از خطوط جهت تنوعبخشی واردات خود نگاه کردهاند، اما تمایل چندانی ندارند بر اساس تبلیغات باکو در خصوص احتمال آسیب رسیدن به منابع و خطوط انتقال انرژی وارد مناقشه شوند و به حمایت از یک طرف بپردازند. آنها تصور میکنند که جمهوری آذربایجان بیش از حد به بزرگنمایی خطر حمله به تأسیسات انرژی خود مبادرت میورزد و از این طریق قصد دارد حمایت بیشتری در جامعه بینالمللی به نفع خود و علیه ارمنستان کسب کند.به هر روی اگرچه گفته میشود جنگ در قرهباغ تأثیر چندان زیادی بر بازارهای انرژی در جهان نگذاشته است. اما شاید بتوان گفت در محدوده جغرافیایی و در همسایگی ما تحولاتی بزرگ رخ خواهد داد که شاید در این میدان ایران دیگر بازیگری نخواهد کرد.* تحلیلگر حوزه انرژی
آنگونه که ارزیابیها نشان میدهد مناقشه قرهباغ مناطق راهبردی انتقال انرژی را تحت تأثیر قرار داده است. هر چند گفته میشود مناقشه قرهباغ فینفسه در فضای بازارهای جهانی انرژی تأثیر چندانی نداشته است، با این حال جنگ ۱۲ ژوئیه ۲۰۲۰ که در منطقه تووز صورت گرفت، اهمیت بسیار زیادی نیز در حوزه انرژی داشت، زیرا از آن منطقه دو خط لوله مهم به سمت گرجستان، ترکیه و اروپا کشیده شده است که هر یک دارای اهمیت خاص خود هستند.خطوط لوله گاز طبیعی آذربایجان و ترکیه (تاناپ) بخشی از کریدور جنوبی گاز است که با هدف تنوعبخشی به منابع انرژی اروپا طراحی شده است. نخستین مرحله آن تحت عنوان پروژه ترانس آناتولی (تاناپ) که گاز میدان شاه دنیز را به ترکیه میرساند، سال ۲۰۱۸ افتتاح شد. این خط لوله که قرار است تا ایتالیا امتداد یابد و از آن با عنوان «جاده ابریشم انرژی» نیز یاد میشود، با مشارکت ۱۲ شرکت و ۶ کشور و با ۴۰ میلیارد دلار سرمایه احداث شده است. اگرچه اکنون پروژه تاناپ با ظرفیت اولیه انتقال ۶ میلیارد مترمکعب گاز به بهرهبرداری رسیده، اما قرار است در آینده نزدیک پروژه تاپ (ترنس آدریاتیک پایپلاین) نیز به ظرفیت ۱۰ میلیارد مترمکعب به بهرهبرداری برسد. پروژه تاپ که ظرفیتی حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب دارد، از طریق ترکیه و یونان تا ایتالیا ادامه خواهد یافت، همچنین قرار است در آینده، گاز سایر کشورهای آسیای مرکزی همچون ترکمنستان و قزاقستان نیز از طریق این خط لوله به سمت اروپا روانه شود.خطوط لوله نفت باکو - تفلیس - جیحان نیز از سال ۲۰۰۶ آغاز بهکار کرده، نفت جمهوری آذربایجان را از طریق گرجستان به ترمینال دریایی در جیحان انتقال میدهد و از آنجا نیز بهوسیله تانکرها به بازارهای بینالمللی ارسال میشود. خط لوله باکو - تفلیس - جیهان حدود یک هزار و ۷۷۰ کیلومتر طول دارد و با هزینه ۳ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلاری با پشتیبانی مستقیم آمریکا احداث شده است. خط لوله مذکور که ترافیک تانکرها در تنگههای ترکیه را سبکتر کرده، به دلیل تأمین انرژی امن و بدون وقفه به غرب، از اهمیت راهبردی برخوردار است.با توجه به آنکه در منطقه قفقاز، جمهوری آذربایجان مهمترین تولیدکننده و صادرکننده نفت و گاز به شمار میآید، کشیده شدن جنگ به میدانها یا خطوط انتقال انرژی بیش از همه به ضرر باکو خواهد بود. در مراحل بعد، ترکیه و اسرائیل که مهمترین مصرفکنندگان نفت و گاز جمهوری آذربایجان هستند، متضرر و در نهایت اروپاییها کمی با چالش مواجه خواهند شد. اگر از جنبه انرژی به جنگ در قرهباغ نگریسته شود، قاعدتاً مورد هدف قرار دادن منابع و خطوط لوله جمهوری آذربایجان میتواند یکی از اهداف راهبردی ارمنستان برای قطع شریان حیاتی باکو در حوزه اقتصادی باشد.از سوی دیگر کشوری همچون روسیه نیز که همواره درصدد حفظ بازارهای اروپا و جلوگیری از احداث خطوط لوله به سمت کشورهای اروپایی بوده، از آسیب دیدن خطوط جمهوری آذربایجان و توقف جریان صدور نفت و گاز این کشور میتواند منتفع شود، زیرا مسکو این خطوط لوله را ناامن و نامطمئن برای درازمدت به تصویر میکشد و در عوض کشورهای اروپایی را بیش از گذشته به همکاری با خود ترغیب میکند.آمریکا نیز به نوبه خود از وقوع چنین حوادثی منتفع خواهد شد، بهخصوص که تمایل دولت ترامپ برای فروش گاز مایع به کشورهای اروپایی و حتی ترکیه در سالهای اخیر با رشد قابل توجهی مواجه بوده است. بر این اساس آمریکاییها تلاش کردهاند تا حد ممکن از طرق مختلف از جمله اعمال فشار و تحریم، منابع نفتی و گازی رقیب را از عرصه خارج کنند تا بازار برای صادرات نفت و گاز خود فراهم شود.با این حال اکثر کشورهای اروپایی بهرغم آنکه در سالهای گذشته به واردات انرژی از جمهوری آذربایجان به مثابه یکی از خطوط جهت تنوعبخشی واردات خود نگاه کردهاند، اما تمایل چندانی ندارند بر اساس تبلیغات باکو در خصوص احتمال آسیب رسیدن به منابع و خطوط انتقال انرژی وارد مناقشه شوند و به حمایت از یک طرف بپردازند. آنها تصور میکنند که جمهوری آذربایجان بیش از حد به بزرگنمایی خطر حمله به تأسیسات انرژی خود مبادرت میورزد و از این طریق قصد دارد حمایت بیشتری در جامعه بینالمللی به نفع خود و علیه ارمنستان کسب کند.به هر روی اگرچه گفته میشود جنگ در قرهباغ تأثیر چندان زیادی بر بازارهای انرژی در جهان نگذاشته است. اما شاید بتوان گفت در محدوده جغرافیایی و در همسایگی ما تحولاتی بزرگ رخ خواهد داد که شاید در این میدان ایران دیگر بازیگری نخواهد کرد.* تحلیلگر حوزه انرژی
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
برقرسانی به ۶۲۵ روستای فاقد برق تا پایان دولت دوازدهم
-
قیمت های دستوری دامن پتروشیمی را هم گرفت
-
آمادگی شرکت نفت مناطق مرکزی برای تامین گاز زمستان
-
شناسایی بیش از 700 رشته انشعاب آب غیر مجازدر شهریار
-
ادامه نوسازی سکوهای میدان درود نفت فلات قاره
-
تسهیلات ۱۰ میلیارد ریالی برای محصولات صنعت برق
-
پایان جنگ قرهباغ و آغاز فرصتهای انرژی برای طرفین
-
بازدید بهداشتی از مراکز انتقال نفت منطقه شمالغرب
-
بازگشت نفت به کانال ۴۰ دلاری با کشف واکسن کرونا
-
متقاضیان گازسوز کردن خودرو بخوانند
-
واکنش وزیر انرژی عربستان به احتمال ازسرگیری صادرات نفت ایران
-
گسترش همکاریهای ایران و قطر در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر
اخبار روز
-
پرداخت تسهیلات قرضالحسنه به کسب و کارهای آسیبدیده
-
یک سر و گردن بالاتر از همه
-
آشنایی با کفپوش عایق برق فشار قوی
-
«معلم خصوصی ارزان و آنلاین برای شب امتحان» با یک تلفن!
-
تقدیرشرکت آب و نیرو از قهرمانان ورزشی شهرستان گتوند در مسابقات جهانی
-
راه اندازی کارگاه تولید شمش آلومینیوم از ضایعات
-
آمادگی پیام رسان بله برای ارائه خدمات به مسافران سرزمین وحی
-
پرداخت 2200 میلیارد تومان از مطالبات مراکز دانشگاهی طرف قرارداد
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد