گروه خودرو - آن‌طور که از شواهد امر پیداست تعداد زیادی از تصادفات رانندگی به دلیل نقص‌فنی خودرو صورت می‌گیرد. این در شرایطی است که به اعتقاد پلیس راهور معاینه فنی دوره‌ای می‌تواند یکی از اقدامات پیشگیرانه در جهت کاهش تصادفات رانندگی باشد. شاید به همین دلیل باشد که از سال گذشته پلیس راهنمایی و رانندگی خودروهایی که فاقد معاینه فنی باشند را روزی 50 هزار تومان جریمه کرده است. اما در مراکز معاینه فنی چه بخش‌هایی از خودروهای مشتریان تست و یا مورد معاینه فنی قرار می‌گیرند؟ آن‌طور که عنوان می‌شود وضعیت ظاهری و شیشه‌های خودرو، آزمون‌های آلاینده‌ها، چراغ‌های جلو، سنجش هم‌راستایی چرخ‌ها، کارآیی کمک‌فنرها، کارآیی سیستم ترمز، سنجش وضعیت اتصالات فرمان و جلوبندی و بازدید زیربندی در مراکز معاینه فنی انجام می‌شود.  به این ترتیب چنانچه خودرو در یک یا چند مرحله از آزمون‌ها به دلیل نقص فنی رد شود، رفع عیب یا عیوب خودرو در تعمیرگاه‌های معتبر به خواست مالک انجام می‌شود و در صورت رفع نواقص فنی پس از مراجعه مجدد برچسب معاینه فنی خودرو صادر می‌شود.  چراکه رد شدن خودرو از معاینه فنی وقت زیادی از دارندگان خودرو می‌گیرد بنابراین بهتر است پیش از بردن خودرو به مراکز معاینه فنی نسبت به رفع اشکالات آن اقدام شود. اما آنطور که کارشناسان معاینه فنی عنوان می‌کنند عوامل اصلى مردودى در معاینه فنى خودرو گازهای خروجى اگزوز است به‌طوری که از ابتدای سال‌جاری 49 درصد مردودی‌ها از ابتدای سال‌جاری تا مردادماه مربوط به گازهای خروجی خودرو بوده است.
به گزارش اقتصادسرآمد، در تستی که در این زمینه انجام می‌شود میزان گازهای آلاینده زیست‌محیطى نظیر منوکسیدکربن، دی‌اکسیدکربن و هیدروکربن‌ها (HC) در اگزوز خودرو مشخص می‌شود. در این زمینه در اسفند ماه سال گذشته رئیس مرکز معاینه فنی عنوان کرده بود خودروهایی که از تست آلایندگی مردود شده‌اند 28 درصد مربوط به خودروهای وانت نیسان، 6/25 درصد از خودروهای وانت پیکان و 5 درصد از خودروهای پراید جزو این دسته هستند و این در حالی است که کمترین درصد مردودی در این آزمون مربوط به خودروی 90L بوده است.
وضعیت معاینه‌فنی خودروها در تهران
حسین مقدم، مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران در خصوص آمار مراجعه خودروها از ابتدای امسال تا پایان خرداد به روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: طی این سه ماه، 465 هزار و 598 دستگاه خودرو به مراکز معاینه فنی شهر تهران مراجعه کرده که در مقایسه با سال گذشته حدود 15 درصد افزایش داشته است. در حال حاضر روزانه 5هزار دستگاه خودرو به مراکز معاینه‌فنی شهر تهران مراجعه می‌کنند.
خودروهای بالای 4 سال سن ملزم به معاینه‌فنی
وی درباره خودروهای مشمول معاینه فنی در سال 1400 توضیح داد: طبق قانون هوای پاک مجلس شورای اسلامی دوره معافیت انجام معاینه فنی، از زمان تولید برای وسایل نقلیه شخصی و دولتی چهار سال و برای وسایل نقلیه عمومی یک‌سال است. بنابراین مالکان خودرو باید براساس زمان تعیین شده در این قانون نسبت به دریافت معاینه فنی خودروی خود اقدام کنند. برای مثال در حال حاضر با لحاظ عمر چهار سال از زمان تولید خودروهای شخصی تولید خرداد 1396 و ماقبل مشمول معاینه فنی هستند.
مقدم در بخش دیگری از سخنان خود، تصریح کرد: از ابتدای امسال هزینه مراجعه اول معاینه فنی تاکسی‌های شهر تهران در پنج مرکز معاینه فنی بیهقی، شقایق، دماوند، چمران و نیایش رایگان است. خودروهای تاکسی در صورت داشتن پروانه تاکسیرانی معتبر که از طریق سامانه سیما تاکسی سازمان تاکسیرانی قابل استعلام و کنترل است، می‌توانند سالانه در هر نوبت مراجعه به مراکز معاینه فنی اعلام شده از این طرح رایگان هزینه مراجعه اول استفاده کنند. در حال حاضر هزینه مراجعه اول معاینه فنی خودروهای سبک 47 هزار تومان است.
مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران، خاطر نشان کرد: خودروهای تاکسی با عمر 10 سال و کمتر طبق قانون و مصوبات دولت باید هر شش ماه یک‌بار و خودروهای تاکسی با عمر بالای 10 سال هر سه ماه یک‌بار نسبت به دریافت معاینه فنی اقدام کنند.
یکی از مباحث مهم در زمینه بهبود کیفیت هوا، معاینه فنی است. دود و آلاینده‌های خروجی از اگزوز خودروها و کارخانجات معمولا با افزایش طول عمر و کارکرد آنها دیگر با استانداردهای اولیه تولید تطابق ندارند. از این رو اصل معاینه و کنترل زیست محیطی تعریف می‌شود تا اطمینان حاصل شود که مقدار خروجی اگزوز خودروها و دودکش کارخانجات تا آنجا که ممکن است استانداردها و الزامات زیست محیطی را رعایت می‌کند.
کنترل آلودگی ناشی از خودروها توسط اعمال استانداردها در دو سطح انجام می‌پذیرد که شامل خودروهای نو و خودروهای در حال حرکت است. پس از تطابق با حدود مجاز آلودگی برای تولید خودروهای نو، میزان آلودگی آن پس از استفاده و در دوران کاری نیز می‌بایست مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس پس از آنکه خودرویی با رعایت استانداردهای آلودگی تولید شد باید در طول دوره استفاده نیز استانداردهای آلودگی مرتبط را مراعات کند. هر خودرو طی یک برنامه مدون در طول دوره حیات خود از لحاظ آلودگی و در بعضی موارد از دیدگاه ایمنی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد تا در صورت وجود نقص که منجر به ایجاد خطر، افزایش مصرف سوخت و به تبع آن افزایش انتشار آلاینده‌ها می‌شود از تردد آن جلوگیری به عمل آید.