علل اقتصادی وقوع انقلاب شکوهمند اسلامی
ادامه از صفحه اول
رژیم پهلوی نیز از این قاعده مستثنی نیست و امام راحل نیز در کنار مسائل مهم ارزشی ومعنوی از لزوم توجه به مسائل معیشتی غافل نبود و با طرح دو انگاره های جدیدی نظیر «مستضعفین ومستکبرین»، «کاخ نشینان وکوخ نشینان» کوشید نامطلوبی هژمونی مسلط بر روابط اقتصادی داخلی را نشان دهد. و آن چه که رژیم پهلوی در اواخر سلطنت خود می کوشید از آن به عنوان جهش بزرگ اقتصادی نام ببرد را به چالش بکشد. امام به نیکی تفاوت رشد اقتصادی و توسعه اقتصادی را درک کرده بود و دریافته بود که رشد اقتصادی حاصل از درآمد سرشار نفتی بسیار ناهمگون است و نه تنها به کاهش وحذف فقر مطلق نمی انجامد بلکه موجبات زمینه های رانت خواری و فساد حکومتی و متعاقب آن فاصله عظیم طبقاتی را فراهم خواهد نمود. خواسته های مردم که در شعارهای شان متجلی بود از جمله: ساده زیستی مسئولان، رفع تمایز طبقاتی، تواضع و در میان مردم زیستن در اواخر حکومت پهلوی نشانگر ناکارآمدی رژیم در توسعه همه جانبه اقتصادی می باشد. در نهایت امتزاج ارزش های معنوی و عدالت طلبی اقتصادی و اجتماعی حاصل از آرمان های عدالت طلبی شیعی موجبات گسیل مردم از تمامی اقشار آن به سوی امام راحل و آرمان های ایشان را فراهم آورد و پیروزی انقلاب را رقم زد. به طور کلی می توان گفت: آن چه زمینه های اقتصادی پایان عمر رژیم پهلوی و پیروزی انقلاب را به وجود آورد رشد اقتصادی ناهمگون همراه با فاصله عظیم طبقاتی و در نتیجه توزیع نا عادلانه ثروت و فساد مالی طبقه حاکم از یک سو و از سوی دیگر واکنش نیروهای اقتصادی سنتی در قبال عملکرد رژیم پهلوی، تشدید مهاجرت و وضعیت نابسامان مهاجران روستایی در شهرها و در نهایت بحران اقتصادی اواخر عمر رژیم پهلوی می باشد.
و در کلام آخر باید بگویم، بیشتر حکومت های قبل از انقلاب، با بحران مالی به درجات مختلف روبرو بوده اند و کوشیده اند به ویژه از طریق اصلاح نظام مالیاتی و افزایش مالیات وضع مالی خویش را بهبود بخشند. تبیین رویدادها و نا آرامی هایی که در سال های 79- 1978 (57 -1356) در ایران رخ داد و به سرنگونی رژیم سلطنتی و استقرار جمهوری اسلامی منجر شد، یکی از مسائل مهم مورد توجه نظریه پردازان و پژوهشگران علوم سیاسی در بیست سال گذشته بوده است. رژیم پهلوی با تکیه بر درآمدهای نفتی از رشد اقتصادی - اجتماعی نسبتاً بالایی برخوردار بوده است . به طور کلی این دوران را می توان به دو دوره تقسیم نمود: سال های 56 - 1352 همراه با تلاش های گسترده اما ناآرام و معتدل برای نیل به توسعه بود. در این سال ها تولید ناخالص ملی تقریباً پنج برابر و درآمد سرانه سه برابر شد. میزان رشد صنعتی در این سالیان سال ها حدود دوازده درصد بود . اما در مقابل ، سال های 56 – 1352 ، سال هایی را در بر می گرد که به علت افزایش ناگهانی شدید بهای نفت ، پس از بحران انرژی در سال 1352 ، میزان درآمدهای نفتی به شدت افزایش یافت. تولید ناخالص ملی و درآمد ، سرانه در سال 1356 سه برابر 1352 بود . در این سال ها رشد صنعتی سالیانه به میزان بی سابقه ی 21 درصد رسید. رشد اقتصادی و اجتماعی در این سال ها ، تغییرات ساختاری وسیعی را در ساختارهای اقتصادی و اجتماعی کشور ایجاد کرد . افزایش کشاورزان صاحب زمین و خرده مالکان، تبدیل برخی زمین داران به سرمایه داران مدرن، مکانیزه شدن کشاورزی، صنعتی شدن، افزایش تعداد کارخانجات و کارگران ، شکل گیری طبقه ی متوسط جدیدی متشکل از کارکنان دولت ، معلمان ، روشنفکران و کارکنان یقه سفید در بخش خدمات و... از نتایج این نوسازی بود .در مجموع عوامل اقتصادی همچون نوسازی، افزایش قدرت مالی و اقتصادی دولت و در نتیجه مداخله گری آن عدم اجماع نخبگان و جامعه بر سر لزوم و شیوه های توسعه، عدم انباشت سرمایه، رشد کمی و نه کیفی تولیدات، افزایش تعداد کارگران صنعتی و عمرانی، رشد بیش از حد خدمات، گسترش فقر نسبی، توزیع ناعادلانه درآمدها و فاصلۀ عظیم طبقاتی، نابهنجاریهای اجتماعی، مشکلات مهاجران روستایی ساکن شهرها، نظامی گری، مخالفت بازاریان و در نهایت بحران اقتصادی سالهای 57ـ1354 و در نتیجۀ آن تورم، بیکاری، بیشترشدن فاصلۀ طبقاتی، بازداشت و جریمۀ هزاران مغازه دار، بازاریان و سرمایه داران صنعتی، کاهش و ثبات حقوق و دستمزدها و... عوامل اصلی وقوع انقلاب اسلامی ایران در بُعد اقتصادی آن بوده است.
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
سه کشور اروپایی برای انجام وظایف خود چه کاری انجام دادهاند؟
-
مشکل پروژه های ناتمام پول نیست
-
چمران: با این همه «مَن» نمیدانم چه میشود
-
بایدن: مشتاقم ببینم جمهوریخواهان درباره استیضاح ترامپ چه میکنند
-
روحانی: حُسن نیتی از دولت جدید آمریکا ندیدیم
-
انتقادشاکری از دفتر مؤسسه تنظیم نشر آثار حضرت امام(ره)
-
نفس اقتدار، دفاع، ایستادگی و تهاجم علیه دشمن کاملا زنده است
-
برای بازگرداندن پولهای ایران از کره اقدامات حقوقی انجام شود
-
علل اقتصادی وقوع انقلاب شکوهمند اسلامی
اخبار روز
-
پرداخت تسهیلات قرضالحسنه به کسب و کارهای آسیبدیده
-
یک سر و گردن بالاتر از همه
-
آشنایی با کفپوش عایق برق فشار قوی
-
«معلم خصوصی ارزان و آنلاین برای شب امتحان» با یک تلفن!
-
تقدیرشرکت آب و نیرو از قهرمانان ورزشی شهرستان گتوند در مسابقات جهانی
-
راه اندازی کارگاه تولید شمش آلومینیوم از ضایعات
-
آمادگی پیام رسان بله برای ارائه خدمات به مسافران سرزمین وحی
-
پرداخت 2200 میلیارد تومان از مطالبات مراکز دانشگاهی طرف قرارداد
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد