گروه راه و ساختمان - معضل مسکن در ایران به یکی از قدیمی ترین معضلات مردم و کشور تبدیل شده و در سال 99 هم شاهد رکوردشکنی‌های متعدد در این بخش بودیم. کارشناسان با پیش بینی رکود سنگین بدون شوک تورمی برای 1400، راه حل این معضل را در اصلاح مالیات زمین و مسکن می بینند. بر اساس جدیدترین بررسی صورت گرفته، یک خانوار تهرانی برای خانه‌دار شدن باید حدود 110 سال پس‌انداز کند تا بتواند یک واحد مسکونی را به قیمت امروز (نه قیمت سال 1510 شمسی) خریداری کند. این اتفاق ناخوشایند خروجی 8 سال رها کردن بازار مسکن از سوی دولت بوده است. تفکرات لیبرالیستی برخی مسئولان باعث شده تا امید به خانه‌دار شدن برای مردم به آرزوی اجاره یک واحد مسکونی تبدیل شود.
به گزارش اقتصادسرآمد، بررسی آمار رسمی حاکی از آن است که قیمت مسکن در دولت دوم روحانی رکورد افزایش قیمت را شکسته است؛‌ طی دو سال اخیر قیمت مسکن در مقایسه با سال 92 بالغ بر226 درصد رشد داشته است.
طی دهه‌های گذشته غیر از مقطع امضای قطعنامه 598 که پایان جنگ ایران و عراق بوده، در دیگر مقاطع با ریزش زیاد قیمت مسکن مواجه نبودیم اما ثبات قیمت در طی چند سال داشته ایم. بازار مسکن با دیگر بازارها متفاوت است و نوسانات شدیدی که در سایر بازارها رخ می دهد در مسکن وجود ندارد. معمولا یک جهش قیمتی مسکن در یک مدت فشرده اتفاق می  افتد و سپس رشد آن کمتر از تورم می شود.  در واقع عدد اسمی مسکن ثابت می ماند که با توجه به تورم عمومی به معنای کاهش قیمت واقعی مسکن است. این روند ادامه پیدا می کند تا اینکه تجمیع این عقب ماندگی در جهش بعدی جبران می شود. در مقطع کنونی، دست کم تا انتخابات آتی ریاست جمهوری جهش قیمت مسکن اتفاق نمی افتاد  در شرایط فعلی حداقل تا زمانی که تکلیف بازارهای موازی مثل ارز مشخص نشود انتظار کاهش قیمت در بازارمسکن را انتظار ندارم. اما با توجه به اینکه قیمت ها مدت ها است از سقف توان خریدار عبور کرده، عملا تقاضای مصرفی به حداقل رسیده و همچنین نگاه سرمایه ای به مسکن با توجه به چشم انداز مبهم این بازار دیده نمی شود رشد قیمت ها نیز بعید به نظر می رسد.
دولت آینده مسیر سختی برای بهبود وضع مسکن دارد
هادی عباسی کارشناس بازار مسکن با بیان این که طبق قانون اساسی دولت‌ها مسئول تأمین مسکن خانوار هستند، گفت: مسکن نیاز اساسی خانوارها است و هر دولتی با هر طرز تفکری باید در این مورد برنامه‌ریزی کند.
دولت در بحث تولید مسکن کارنامه قابل قبولی نداشت
وی افزود: در واقع، نه تنها دولت در بحث تولید مسکن کارنامه قابل قبولی نداشت، بلکه در احیای بافت‌های فرسوده هم نتوانست اقدام قابل توجهی انجام دهد. عملکرد ضعیف دولت در حوزه مسکن باعث شده که امروز تعادل در عرضه و تقاضای مسکن وجود نداشته باشد. دولت آینده باید ۴ میلیون واحد مسکونی تولید کند تا به یک تعادلی در عرضه و تقاضای مسکن برسیم.
مسکن یک کالای غیر قابل جانشین است
مشاور وزیر اسبق راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه مسکن یک کالای غیر قابل جانشین است تصریح کرد: در شرایط فعلی، خسارت سنگینی به دلیل عدم تحرک دولت در حوزه مسکن، به کشور وارد شده است و اگر تولید مسکن به اندازه کافی بود، الان با قیمت‌های سرسام‌آور در حوزه مسکن روبرو نبودیم. قطعاً دولت آینده برای رفع این مشکلی که دولت روحانی ایجاد کرده است، کار آسانی ندارد و مسیر سختی در پیش دارد و باید برنامه‌های جدی برای تقویت بازار مسکن داشته باشد.
آیا دولت جدید خواهد توانست به این حجم از سرمایه را در مسیر درست قرار دهد
وی تاکید کرد: اکنون بیش از سه هزار هزار میلیارد تومان نقدینگی در کشور وجود دارد و مردم به دنبال سرمایه گذاری در یک بازار هستند؛ در شرایط فعلی چه بازاری بهتر از مسکن و پروژه‌های عمرانی مانند آزادراه تهران شمال که با پول خود مردم ساخته شود و در سود آن سهیم باشند. اما آیا دولت جدید خواهد توانست به این حجم از سرمایه را در مسیر درست قرار دهد؟.
پیش بینی وضعیت بازار مسکن بعد از انتخابات ریاست جمهوری و تغییر دولت، دشوار است. البته پس از تغییر دولت نیز جهش قیمت بسیار بعید است اما خیلی نمی توان مطمئن درباره بازاری که با مستقر شدن دولت بعد عجین می شود اظهار نظر کرد. دلیلش این است که بسته به سیاستهای اقتصادی داخلی و خارجی در بازارهای موازی ممکن است اتفاقاتی بیفتد که پیش بینی‌اش از امروز دشوار باشد. بازار مسکن که از دیگر بازارها تاثیر می پذیرد. برای تیرماه 1400 خیلی نمی توان از هم اکنون پیش بینی داشته باشیم ولی می توانیم با درصد بالایی از اطمینان بگوییم که دیگر ظرفیتی در اقتصاد خانوار برای پرش قیمت مسکن وجود ندارد.
در شرایط فعلی حداقل تا زمانی که تکلیف بازارهای موازی مثل ارز مشخص نشود انتظار کاهش قیمت در بازارمسکن را انتظار ندارم. اما با توجه به اینکه قیمتها مدتها است از سقف توان خریدار عبور کرده، عملا تقاضای مصرفی به حداقل رسیده و همچنین نگاه سرمایه ای به مسکن با توجه به چشم انداز مبهم این بازار دیده نمی شود رشد قیمتها نیز بعید به نظر می رسد.