واکاوی «اقتصادسرآمد» از 6 دهه فعالیت ایران در سازمان کشورهای صادر کننده نفت جهان

حمایت از ایران از اوپک اما به شرط!

گروه انرژی- سازمان كشورهاي توليدكننده نفت (اوپك) در سال 1960 با پيشنهاد ونزوئلا تأسيس شد. دولتهاي عضو اوپك در بدو تأسيس عبارت بودند از: ايران، عربستان، ونزوئلا، كويت و عراق. اوپك به هنگام تأسيس 67 درصد ذخاير نفت جهاني، 38 درصد توليد جهاني نفت و 90 درصد بازار جهاني را در اختيار داشت. اوپك به منظور تثبيت بازار نفت، از ابتداي دهه 1980، به طور متناوب بر روي دو استراتژي؛ حمايت از قيمت و حمايت از بازار، سياستگذاري كرده است. استراتژي حمايت از قيمت؛ به معناي كنترل مديريت توليد است. اتخاذ اين استراتژي، سبب از دست رفتن سهم اين كشورها در بازار نفت گرديده است. اتخاذ استراتژي حمايت از بازار، منجر به كاهش چشمگير درآمد نفتي كشورهاي توليدكننده (كاهش قيمت) بالاخره، به دست آوردن سهم بيشتري از بازار مي‌شود. اوپك در طي بيست سال گذشته از يك استراتژي ميانه پيروي كرده است. اعمال اين استراتژي ثبات نسبي درآمد كشورهاي توليدكننده عضو اوپك را دربرداشته است؛ اما از سويي بي‌ثباتي مداوم در بازار جهاني را تشديد كرده است.
به گزارش اقتصادسرآمد، اوپک چند روز پیش 60 ساله شد. ایران از بنیان گذرذان این گروه نفتی است که هنوز بعد از 6 دهه تاثیر گذاری خود را بر بازار نفت دارد. هرچند برخی این نظریه را در این شرایط رد می کنند. مدتی قبل زمزمه های خروج ایران از اوپک به گوش می رسید اما وزیر نفت این مساله را رد کرد و گفت که این کشور برنامه‌ای برای خروج از اوپک ندارد و از اینکه بعضی از اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت، آن را به یک کانون سیاسی برای مقابله با دو عضو بنیانگذار اوپک یعنی ایران و ونزوئلا تبدیل کرده‌اند، متاسف است.
مسعود کرباسیان، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نیز مدتی قبل در پاسخ به سوالی درباره احتمال خروج ایران از اوپک در شرایط فعلی گفت: ایران از اوپک خارج نمی‌شود.
سازمان کشورهای صادرکننده نفت، نقش اوپک در بازار نفت را نقشی نهادینه می‌داند که در طول ۶ دهه و در برخورد با حوادث و تحولات مختلف سیاسی و اقتصادی شکل گرفته و این سازمان را به بلوغ و اثرگذاری امروزی رسانده است. 
ایران یکی از کشورهای بنیان‌گذار اوپک است که در طول ۶۰ سال گذشته زحمات زیادی برای حفظ و ارتقای این سازمان در عرصه بین‌المللی نفت متحمل شده است. به‌واقع و به دور از اغراق، ایران یکی از مهم‌ترین کشورهای عضو اوپک است که با عضویت خود به این سازمان اعتبار بخشیده است. ایران و اوپک از هم جدا نیستند و بیان برخی تفکرات و اظهارات در زمینه خروج از اوپک، مطلوب دشمنان ما و در تضاد با منافع ملی کشور است و به اعتبار و چهره کشور در زمینه همکاری درون نهادهای بین‌المللی خدشه وارد خواهد کرد. البته معیار اصلی ما، تأمین منافع ملی کشور است و ما از اوپک حمایت می‌کنیم تا جایی که منافع جمهوری اسلامی ایران به‌صورت متعادل با دیگر اعضا تأمین شود. در غیر این صورت، عضویت در هیچ سازمان بین‌المللی اجباری نیست.
امیر حسین زمانی‌نیا، نماینده ایران در هیئت عامل اوپک وقتی در مقابل پرسشی در مقابل خروج ایران از اوپک قرار می‌گیرد، این‌گونه پاسخ می‌دهد: ایران یکی از کشورهای بنیان‌گذار اوپک است که در طول ۶۰ سال گذشته زحمات زیادی برای حفظ و ارتقای این سازمان در عرصه بین‌المللی نفت متحمل شده است. به‌واقع و به دور از اغراق، ایران یکی از مهم‌ترین کشورهای عضو اوپک است که با عضویت خود به این سازمان اعتبار بخشیده است. ایران و اوپک از هم جدا نیستند و بیان برخی تفکرات و اظهارات در زمینه خروج از اوپک، مطلوب دشمنان ما و در تضاد با منافع ملی کشور است و به اعتبار و چهره کشور در زمینه همکاری درون نهادهای بین‌المللی خدشه وارد خواهد کرد. البته معیار اصلی ما، تأمین منافع ملی کشور است و ما از اوپک حمایت می‌کنیم تا جایی که منافع جمهوری اسلامی ایران به‌صورت متعادل با دیگر اعضا تأمین شود. در غیر این صورت، عضویت در هیچ سازمان بین‌المللی اجباری نیست.
وی می گوید: در بعضی از مقاطع تاریخی فعالیت اوپک، شاهد تحمیل اراده سیاسی و فشار و دخالت‌های مستقیم خارج اوپک بر بعضی از کشورهای عضو بوده‌ایم که متأسفانه با حمایت و همراهی بعضی دیگر از کشورهای عضو اوپک اجرا شده است. استفاده از نفت به‌عنوان ابزاری سیاسی برای فشار و تحریم کشورهای تولیدکننده نفت، باید در کلام و عمل مورد مخالفت و تقبیح همه کشورهای عضو اوپک قرار گیرد و اوپک با تکیه بر همکاری و مشارکت، از منافع و حقوق سازمان و کشورهای عضو خود حفاظت کند.
حمایت از ایران  از اوپک اما به شرط!
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه