گروه صنعت معدن تجارت - بعد از تفاوت زیاد بین نرخ ارز دولتی و ارز بازار ثانویه و اعلام دولت به واردکنندگانی که کالای خود با ارز 4200 تومانی وارد کردند جهت پرداخت مابه التفاوت نرخ ارز نسبت به بازار ثانویه عاملی برای دپوی کالای وارداتی در گمرک شد. این بسته ارزی دولت بیشتر سبب سردرگمی و ایجاد مشکل برای واردات کنندگانی گردید که کالای خود را  طبق قوانین گذشته با ارز 4200 وارد گمرک کردند و در زمان ترخیص کالا از گمرک باید مابه التفاوت ارز را ابتدا پرداخت و سپس کالای خود را ترخیص کنند.
بعد از به وجود آمدن این مشکلات دولت تلاش کرده شرایطی را برای تسهیل در پرداخت مابه التفاوت نرخ ارز به صورت قسطی فرآهم آورد. ولی این طرح نیز نتواسته مشکل پیش آمده را به صورت کامل حل کند. پرداخت مابه التفاوت نرخ ارز و تاخیر در ترخیص کالا از گمرک سبب شده تا از یک سو قیمت اجناس افزایش پیدا کند و از طرفی تولید کننده ها نتوانند تعهدات خود را در بازار عملی کنند.
این مشکل در زمانی ایجاد شد که برجام نتیجه ای که انتظار داشتیم را نداشت و علاوه بر برگشت تحریم های گذشته و احتمال تحریم های بیشتر نیز وجود دارد. در چنین زمانی که حمایت از تولیدکننده ها و کسب و کارهای داخلی باید بیشتر انجام شود. مشکلات زیادی برای واردکنندگان بخصوص کسانی که تولید کننده هستند و مواد اولیه خود را وارد می کنند ایجاد کرده است.  اما حالا باید پرسید به رغم بازگشت اروپا به میز مذاکره باز هم این مشکلات باید به قوت خود باقی باشد و یا خودر تحریمی باعث ادامه عدم ترخیص کالا از گمرک و کسی را هم یارای دم زند در این باره نیست؟.
امروز ترخیص کالا از گمرک و مشکلات مرتبط با آن، بخشی از دغدغه هر روزه تولیدکنندگان کشور را شامل می‌شود که شامل روند ترخیص، مشکلات مربوط به سیستم، قوانین و بخشنامه‌های هر روزه است.
چالش‌های مرتبط با ترخیص کالا از گمرک بر صنعت خودرو نیز تاثیر گذاشته
امیرحسین نجفی، فعال صنعت قطعه‌سازی استان تهران در این باره به خبرنگار روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: وقتی زمان‌بندی ترخیص قطعات از گمرک به هم می‌خورد، با اختلال در تأمین یک قطعه مواجه می‌شویم که تولید خودرو و انباشت خودروهای ناقص در پارکینگ خودروسازها را در پی دارد. چالش‌های مرتبط با ترخیص کالا از گمرک بر صنعت خودرو نیز تاثیر گذاشته است، به طوری که فعالان این حوزه معتقدند این چالش‌ها روند تولید قطعه و خودرو را کُند کرده است.
علت انباشت خودروهای ناقص در پارکینگ خودروسازها
وی با بیان این مهم که، در صورت به هم خوردن زمان‌بندی مشخص برای ترخیص قطعات از گمرک با اختلال در تأمین یک قطعه مواجه می‌شویم که تولید خودرو و انباشت خودروهای ناقص در پارکینگ خودروسازها را در پی خواهد داشت، افزود: از آنجا که خودرو مجموعه‌ای از اجزا است، خروج قطعات از گمرک و ورود آنها به واحدهای تولیدی زمان مشخص خود را دارد.
مراحل ترخیص چند ماه به طول می‌انجامد
وی عنوان کرد: ترخیص مواد اولیه و قطعات واسط مورد استفاده در خطوط تولید قطعه‌سازان از گمرک به صورت سنتی بسیار زمان‌بر و وقت‌گیر است، به طوری که مراحل ترخیص در بعضی موارد چند ماه به طول می‌انجامد.
این فعال صنعت قطعه‌سازی گفت: مدتی است تغییراتی در روش برخورد گمرک در موضوع دریافت حقوق و مزایا رخ داده است، به این صورت که تا پیش از این ابتدا مجوزهای سند اخذ و سپس حقوق و عوارض پرداخت می‌شد.
مشکل جدید واردات قطعه خودرو به کشور
نجفی با اشاره به سایر مشکلات موجود در ترخیص قطعات خودرو از گمرک گفت:  در حال حاضر تا زمانی که حقوق و عوارض پرداخت نشود اسناد باز نمی‌شود. این کار سرعت پروسه ترخیص را کم می‌کند و خروج محموله‌های دارای کد رهگیری معتبر که اظهار شده‌اند، در صورتی که قبل از خروج کامل از گمرک، اعتبار ثبت سفارش آن تمام شود، با مشکل مواجه می‌شود.
وی هدف از بیان اشکالات موجود در روند ترخیص کالا، اصلاح روش سنتی و جایگزین کردن آن با روش هوشمندانه و اقتضایی دانست و گفت: اصلاح روند ترخیص باعث کاهش رسوب کالا و تعیین تکلیف کالاهای موجود در بنادر و گمرکات کشور و در نتیجه افزایش قابل توجه تولید قطعات و خودرو در آینده می‌شود.
علت ایجاد این مسئله ریشه در عملکرد دستگاه‌های اجرایی دارد و رییس‌جمهور و معاون اول رییس‌جمهور می‌توانند با ورود جدی به این مسئله و بررسی مباحث مطرح شده توسط وزارت صنعت و گمرک و خودروسازان و قطعه‌سازان تصمیم نهایی را گرفته و با صدور دستور قاطع، بازار خودرو و قطعه را از بلاتکلیفی خارج کنند. ترخیص قطعه از گمرک موجب خروج خودروهای نیمه ساخته از انبار خودروسازان و عرضه به بازار می‌شود در این صورت روند صعودی قیمت خودرو در بازار متوقف و سیر نزولی قیمت خودرو
 آغاز می‌شود.