‏«کپر» نماد نازیبای فقر

گروه راه و مسکن- شلتوک، قاسم آباد، حسین آباد، ملک آباد، شیرآباد، حسین آباد دامداری، تنها بخش کوچکی از روستاهایی است ‏که ساکنانشان ‏خانه‌ای چوبی دارند و زیر پایشان حصیر است.‏دیدن این محرومیت‌ها برای دولت و مسئولان کار سختی نیست، ‏پیشنهاد می‌کنم مسئولان استان کرمان یک تور بازدید از این ‏مناطق برای مدیران کل استان و برخی از وزرا و فعالان رسانه‌ای ‏تشکیل دهند و مطمئن باشند نتیجه این اقدام می‌تواند به رفع ‏محرومیت در این منطقه منجر شود.‏
به گزارش اقتصادسرآمد، می‌گویند کپرنشینی سال‌ها قبل در کرمان ریشه کن شده اما به نظر می رسد اینچنین نیست. شرایط آب و ‏هوایی نیز تأثیر بسزایی در شکل‌گیری این فرهنگ دارد. کپرنشینی با وجود توجه خاص و تلاش‌های انجام شده پس از انقلاب ‏همچنان در مناطقی از کشور ازجمله استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کرمان وجود دارد.کپرنشینی یکی از پیامدهای ‏حاشیه‌نشینی است که با وجود ساخت هزاران خانه روستایی مستحکم در منطقه محروم و دورافتاده قلعه‌گنج در جنوب استان کرمان ‏خودنمایی می‌کند و بدون استثنا در کنار خانه‌های روستایی جدید‌الاحداث کپر برپاست و گویی به جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی ‏مردمان این مناطق تبدیل شده است.‏
وجود کپر در مناطق بشاگرد استان هرمزگان و قلعه‌گنج استان کرمان، نقطه مشترک زندگی این 2منطقه است که البته فاصله ‏چندانی با هم ندارند، با این تفاوت که مردم منطقه بشاگرد به‌معنای واقعی فقیر و محروم هستند و در کپرها زندگی می‌کنند و به‌دلیل ‏فقر و تنگدستی و سخت‌گذر بودن منطقه امکان ساخت خانه روستایی مانند آنچه در قلعه‌گنج دیده می‌شود وجود ندارد.‏
در قلعه‌گنج کرمان، کپر مکمل خانه‌های روستایی نوساز است ولی در بشاگرد چنین چیزی مشاهده نمی‌شود و مردم به ناچار در ‏کپرها زندگی می‌کنند، افزون بر این مردم قلعه‌گنج کشاورزی دارند ولی مردم بشاگرد کشاورزی ندارند و منطقه کاملا کوهستانی، ‏خشک و گرم است.نقطه اشتراک کپر در بشاگرد و قلعه‌گنج این است که کپر جزئی از فرهنگ مردم این مناطق به شمار می‌رود ‏که نمی‌توان آن را کتمان کرد و تصور برچیده شدن کپر در این مناطق اشتباه است.‏
اما کپر بدون شک نماد اصلی فقر در جنوب و شرق کرمان است، پس از اینکه میلیاردها تومان در راستای حذف کپر نشینی در ‏مناطق مختلف استان کرمان در قالب طرح‌های بازسازی زمین لرزه، طرح‌های هادی، کپر زدایی و بازسازی سیل و… هزینه شده ‏است همه انتظار داشتند بحث کپر نشینی در کرمان بسته شود اما اینگونه نشد، هنوز هم ده‌ها روستا در کرمان میزبان مردمی است ‏که گاه ضریب محرومیت در آنها ۹ است.‏
سال ۸۴ بود که زادسر نماینده فقید شهرستان‌های جنوبی کرمان در مجلس از کشف روستایی به نام «پیر نکوئیه» در ۱۲۰ ‏کیلومتری شهر عنبرآباد خبر داد که ۲۰۰ نفر در ابتدایی‌ترین وضع ممکن در این روستا زندگی می‌کردند.در آن زمان از قول ‏مرحوم زادسر گفته شد که از ۷۰۰ هزار جمعیت جنوب کرمان حداقل ۳۰۰ هزار نفر کپر نشین هستند.‏
سال ۸۵ بود که «ستاد راهبردی جنوب کرمان» عملاً در دولت نهم محرومیت زدایی از جنوب کرمان را کلید زد و طرح‌های ‏کپرزدایی در دستور کار قرار گرفت؛ درنهایت این ستاد در اواخر دولت دهم رو به رکود گذاشت طی این سال‌ها با حضور ‏دستگاه‌های مختلف کپرزدایی در دستور کار قرار گرفت.‏
با شروع دولت یازدهم به این دلیل که ستاد به اهداف خود رسیده و محرومیت کاهش یافته است عملاً شعار اتمام کپرزدایی از سوی ‏دستگاه‌های مختلف و دولتها عنوان شد.‏
در طول این سال‌ها بارها اجرای طرح کپر زدایی در کرمان مورد نقد قرار گرفته است و حتی خبر به بن بست رسیدن و شکست ‏این طرح هم مطرح شده است اما دستگاه‌های متولی هر بار مواردی را مطرح کرده‌اند که دو نکته اصلی آن از این قرار بوده که ‏اول به دلیل افزایش رشد جمعیت روستایی جنوب کرمان با وجود حذف کپرنشینی اما بار دیگر خانواده‌های جدید اقدام به برپایی ‏کپر می‌کنند که البته این نظریه کمتر مورد توجه قرار گرفت اما آنچه که هنوز هم از سوی مسئولان مطرح می‌شود این است که ‏کپر را جزئی از فرهنگ مردم جنوب کرمان می‌دانند.‏
هر چند که نمی‌توان اقداماتی که به ویژه از سال ۸۵ تا ابتدای دولت یازدهم انجام شد را نادیده گرفت اما بدون شک در اجرای این ‏طرح بسیاری از مردم محروم جنوب کرمان دیده نشده‌اند و هم اکنون در اوج محرومیت و در حالی که از ابتدایی‌ترین امکانات ‏شخصی و عمومی محروم هستند روزگار می گذارنند.‏
‏«کپر»  نماد نازیبای فقر
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه