اشک‌ها و لبخندهای بازار سرمایه نگاهی به دو نیمه متفاوت بورس در سال ۹۹

بازار سرمایه در سال ۹۹ روزهای پرنوسانی را پشت سر گذاشت، معاملات این بازار را می‌توان به دو نیمه تقسیم کرد؛ در نیمه نخست، بورس با رشد بی‌سابقه‌ای مواجه شد و صدها هزار سهامدار جدید را به سوی خود جذب کرد، اما در نیمه دوم با اصلاح و ریزش سنگین مواجه شد.به گزارش اقتصادسرآمداز ایرنا، سال ۹۹، سال یکه‌تازی بورس در عرصه اقتصاد کشور بود، جایگاه بورس در سال گذشته به حدی در ساختار اقتصادی کشور تثبیت شد که تاکنون سابقه نداشته است.البته نقطه شروع رشد بازار سرمایه و روند معاملات این بازار فقط مربوط به سال ۹۹ نیست بلکه این بازار رشد خود را از سال ۹۸ و با حضور گسترده سرمایه‌گذارانی آغاز کرد که به دنبال بازاری مطمئن بودند تا بتوانند همسو با تورم، سود معقولی را از سرمایه‌های خود کسب کنند.در سال ۱۳۹۸ با حاشیه‌ها و چالش‌های زیادی در عرصه اقتصاد دست به گریبان بودیم، اما با این حال، سال پررونقی در بازار سرمایه به ارمغان آورده شد.  طبق آمار شاخص کل بورس تهران که در ابتدای سال ۹۸ در کانال ١٧٠ هزار واحدی قرار داشت در روزهای پایانی سال ۹۸ به کانال بیش از ۵۵۰ هزار واحد رسید؛ بنابراین همان‌زمان را می روند صعودی رشد شاخص بورس به حدی تداوم پیدا کرد که زمینه نگرانی مسوولان ارشد بازار سرمایه را فراهم کرد و همین امر سبب شد تا در اواسط اسفند ماه سال ۹۸ سازمان بورس و اوراق بهادار به صورت غافلگیرانه تصمیمی را مبنی بر کاهش دامنه نوسان بورس به دو درصد اتخاذ کند، به دنبال این تصمیم در ۱۴ اسفند ماه، شرکت فرابورس در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که به منظور حمایت از حقوق و منافع سرمایه گذاران مقرر شده دامنه نوسان قیمت در کلیه نمادهای معاملاتی در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران از ۱۷ اسفند به دو درصد کاهش پیدا کند.این اقدام سازمان بورس به اندازه‌ای شوکه کننده بود که باعث اعتراض بسیاری از سهامداران و فعالان بازار شد و به دنبال آن مسوولان حاضر در سازمان بورس، علت اتخاذ چنین تصمیمی را افزایش عجیب هیجانات موجود در بازار دانستند و اعلام کردند که این تصمیم کمکی در جهت بهبود روند معاملات و کاهش دامنه هیجانات است.واکنش و اعتراض سهامداران در این زمینه تا جایی پیش رفت که رییس کل بانک مرکزی از مذاکره با وزیر اقتصاد در این خصوص خبر داد و در ادامه این صحبت ها، نامه‌ای از سوی وزارت اقتصاد و دارایی در فضای مجازی منتشر شد که در قسمتی از این نامه آمده است: ضروری است مصوبه هیات مدیره سازمان بورس در خصوص کاهش دامنه نوسان به دو درصد فعلا منتفی شود و از ۱۷ اسفند دامنه نوسان در بورس و فرابورس به روال عادی بازگردد.پس از تصمیم یکباره سازمان بورس برای کاهش دامنه نوسان به ۲ درصد و تصمیم وزیر اقتصاد برای جلوگیری از این تغییرات، شایعاتی مبنی بر استعفای «شاپور محمدی» رییس سازمان و اوراق بهادار مطرح شد که صحبت‌های مطرح شده از همان زمان تکذیب شد.پایان معاملات بورس در سال ۹۸ بر مدار رشد، خوش‌بینی و امیدواری‌های زیادی را برای تداوم سرمایه‌گذاری در این بازار ایجاد کرد و همین امر موجب شد تا با آغاز روند صعودی معاملات بورس در ابتدای سال ۹۹، پای افرادی به این بازار باز شود که هیچگونه شناختی نسبت به سرمایه‌گذاری در این بازار نداشتند و تنها علت تلاش آنها برای ورود به این بازار کسب سودهای غافلگیرکننده‌ای بود که اطرافیانشان از این بازار به دست آورده بودند و همین امر سبب شد تا این افراد با فروش دارایی‌ و خروج نقدینگی از بانک‌ها، سرمایه‌های خود را بدون هیچ تحلیل و بررسی وارد این بازار کنند.
این افراد از جمله سهامدارانی بودند که فقط رشد بازار را مبنای تصمیم‌گیری خود برای ورود به این بازار قرار دادند و گمان می‌کردند با الگو قرار دادن رانت‌های اطلاعاتی که در فضای مجازی در حال دست به دست شدن است می‌توانند سرمایه هنگفتی را از این بازار کسب کنند، غافل از آنکه کانال‌های بورسی فقط سهامی را به سهامداران معرفی می‌کردند که از هیچگونه بنیاد و موقعیت مناسبی برای سرمایه گذاری برخوردار نبودند.با گذشت روزها و افزایش درصد بازدهی معاملات بورس نسبت به سایر بازارهای سرمایه‌گذاری شاهد استقبال گسترده‌ای از سهامداران برای ورود به این بازار بودیم. در کنار آن به دلیل وجود رکود در معاملات بازارهایی موازی شاهد عجله مردم برای دریافت کد بورسی و ایجاد صف های طولانی مقابل دفاتر پیشخوان و کارگزاری‌ها برای آغاز هر چه زودتر معاملات در این بازار بودیم.
 اکثر کارشناسان معتقدند اصلی‌ترین علت رونق بورس در سال جاری، حمایت تمام قد دولت و مقامات ارشد کشور برای سرمایه گذاری در بازار سهام بود که این موضوع توانست اعتماد سرمایه‌گذارانی را به این بازار جلب کند که در جست و جوی بازاری مطمئن برای ورود نقدینگی‌های خود و کسب بازدهی معقول بودند؛ بنابراین اقبال عموم مردم برای حضور در این بازار و ورود نقدینگی های گسترده به بازار سهام باعث شد تا بازار سرمایه در چند ماه نخست سال از دیگر بازارهای سرمایه گذاری پیشی بگیرد و رشد بسیار چشم‌گیری را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به دست آورد.براساس آمار ارائه شده در دو ماه نخست سال ۹۹، بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار کد برای سرمایه گذاران تازه‌واردان به بورس صادر شد، این در حالیست که در کل سال ۹۸ فقط ۸۲۳ هزار کد بورسی صادر شد؛ بنابراین افزایش روزانه تعداد سهامداران به این بازار و ورود میزان پولی که به صورت روزانه در ماه‌های نخست سال وارد بازار می‌شد نشان‌دهنده ادامه رشد بازار بود که در همان زمان کارشناسان اعلام کردند نمی‌توان هیچ زمان دقیقی را برای پایان زمان رشد بازار اعلام کرد اما سهامداران نباید با اقدام‌های هیجانی خود بازار را از حالت طبیعی خارج کنند و سبب افت و رشدهای هیجانی در این بازار شوند.
با وجود اینکه ورود سرمایه‌گذاران تازه‌وارد باعث ورود حجم گسترده‌ای از نقدینگی به این بازار و رشد غافلگیرکننده شاخص بورس شده بودند، اما از همان ابتدا برخی از کارشناسان نگران‌های خود را از چنین رشدی در بازار اعلام کردند و معتقد بودند که با ایجاد کوچکترین هیجانی از سوی سهامداران شاهد روزهایی در این بازار خواهیم بود که بازگشت دوباره شاخص بورس به مدار صعودی را به کاری دشوار تبدیل می‌کند اما در مقابل دیگر کارشناسانی بودند که روند صعودی بازار سهام را به دلیل عقب‌ماندگی‌های این بازار از دیگر بازارهای سرمایه گذاری مانند طلا، خودرو و ارز طبیعی می‌دانستند و معتقد بودند که نباید چندان نگران روند فعلی بازار بود.دولت از همان ابتدا همه توان خود را برای معاملات بورس به کار گرفت و اقداماتی را در چند ماه نخست سال به سرانجام رساند که نتیجه سال‌ها تلاش برای تحقق هر چه زودتر آنها بود، مهم‌ترین اقدامات انجام شده از طرف دولت در این مدت، عرضه اولیه شستا، واگذاری باقیمانده سهام دولت در برخی از شرکت‌های دولتی در قالب صندوق‌های ETF و آزادسازی معاملات سهام عدالت بود که به دنبال انجام چنین اقداماتی از سوی دولت، بورس تهران در سه ماه نخست سال رکورد تاریخی را به ثبت رساند و با ۱۴۰ درصد بازدهی، بیشترین میزان درصد رشد را در مقایسه با سایر بازارها به دست آورد، این در حالیست که پرونده بازار سرمایه در سال ۹۸ که نقطه آغاز رشد معاملات بورس بود با بیش از ۱۸۰ درصد بازدهی بسته شد.بعد از مدت‌ها انتظار سرمایه‌گذاران برای عرضه شستا در بورس، سرانجام عرضه اولیه سهام این شرکت بزرگ در روز چهارشنبه (۲۷ فروردین ۹۹) انجام شد که این موضوع توانست به شدت بر روند معاملات این بازار تاثیرگذار باشد.به گفته مسوولان حاضر در بازار ورود شستا به بازار سهام به عنوان بزرگترین عرضه اولیه در بورس محسوب می شود.در عرضه اولیه شستا ۲ میلیون و ۷۰ هزار نفر مشارکت داشتند و به هر کد سه هزار و ۶۳۷ سهم اختصاص یافت. ‌آزادسازی سهام عدالت از جمله مسایلی است که در چند سال اخیر مورد بحث بسیاری از مسئولان قرار داشت،  عرضه آن در بورس به عنوان چالشی جدی در بازار مدنظر قرار گرفته بود و فقط در انتظار اجازه رهبر معظم انقلاب بود که در نهایت این اقدام در ۹ اردیبهشت ماه سال ۹۹ با صدور ابلاغیه‌ای از سوی رهبر معظم انقلاب آزادسازی و از طریق دو روش با عنوان آزادسازی به روش مستقیم و نیز غیرمستقیم فرصت تصمیم‌گیری را در اختیار مشمولان این سهام قرار داد  که در این زمینه، بیش از  ۱۹ میلیون نفر تصمیم به مدیریت مستقیم سهام عدالت خود گرفتند.واگذاری باقی‌مانده سهام دولت در قالب صندوق سرمایه‌گذاری ETF (قابل معامله) از جمله اقداماتی بود که بارها مورد تاکید رییس جمهوری قرار گرفت و در نهایت این تصمیم با همکاری دولت، سازمان بورس و سازمان خصوصی‌سازی با موفقیت همراه شد. نخستین مرحله از پذیره‌نویسی صندوق قابل معامله دولتی (ETF) به نام «صندوق واسطه گری مالی یکم»  (دارا یکم)  که شامل سهام بانک ملت، بانک تجارت، بانک صادرات و بیمه‌های البرز و اتکایی امین بود از اواسط اردیبهشت ماه آغاز و تا پایان اردیبهشت ماه ادامه داشت، در پایان زمان پذیره‌نویسی اعلام شد که سه میلیون و ۴۸۱ هزار نفر از سرمایه‌گذاران در پذیره‌نویسی این صندوق مشارکت کردند.
اشک‌ها و لبخندهای بازار سرمایه نگاهی به دو نیمه متفاوت بورس در سال ۹۹
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه