چشم‌انداز توسعۀ انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران و جهان


بنابرگزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، تأمین انرژی از طریق منابع تجدیدپذیر در سال 2020 رکورد قابل توجهی داشته است که این موضوع با کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی در بخش‌های مختلف به دلیل همه‌گیری ویروس کووید-19 تفاوت چشم‌گیری دارد. بنابراین گزارش؛ تقریباً 90 درصد از تولید برق جدید در سال 2020 ناشی از انرژی‌های تجدیدپذیر بوده و تنها 10 درصد آن از طریق گاز و زغال سنگ تأمین شده است. این روند منجر خواهد شد که انرژی الکتریکی حاصل از انرژی‌های تجدیدپذیر در سال 2025 به بزرگترین منبع تولید برق به جای زغال سنگ، که طی 50 سال گذشته در این حوزه سلطه داشته است، تبدیل شود. 
 پذیرش لزوم مقابله با بحران آب و هوا از طریق کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، سرمایه‌گذاری در حوزۀ انرژی‌های تجدیدپذیر را برای سرمایه‌گذاران به طور فزاینده‌ای جذاب کرده است. به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، سهام سازندگان تجهیزات مربوط به انرژی‌های تجدیدپذیر و توسعه‌دهندگان در این حوزه از بیشتر شاخص‌های اصلی بازار سهام بهتر عمل کرده و ارزش سهام شرکت‌های مرتبط با انرژی‌‌های خورشیدی در مقایسه با دسامبر 2019 بیش از دو برابر شده است. 
فاتح بیرول، مدیر اجرایی (IEA) در این زمینه می‌گوید: «انرژی‌های تجدیدپذیر فراتر از مشکلات ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا پیش رفته‌ است که این امر نشان‌دهندۀ رشد چشم‌گیر این منبع انرژی می‌باشد در حالی سوخت‌های دیگر در شرایط کاملا متفاوتی هستند». وی می‌افزاید: «انعطاف‌پذیری و چشم‌اندازهای مثبت این بخش به وضوح از اشتیاق فراوان و مداوم سرمایه‌گذاران قابل مشاهده است. در سال 2020 سوخت‌های فسیلی دوران متلاطمی را پشت سر گذاشته‌اند چراکه اقدامات صورت گرفته برای کنترل ویروس کرونا موجب سقوط چشم‌‌گیر تقاضا در بخش حمل و نقل و سایر بخش‌ها شده است.»
پیش‌بینی می‌شود که منابع انرژی‌های تجدیدپذیر در سال 2025، به بزرگترین منبع تولید برق در سراسر جهان تبدیل خواهد شد و به پنج دهه حاکمیت زغال سنگ به عنوان بهترین تأمین‌کنندۀ برق پایان خواهد داد. تا آن زمان، انتظار می‌رود منابع تجدیدپذیر یک سوم برق جهان را تأمین نمایند. در همین راستا بنابر گزارش آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر (IRENA)، ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر در سال 2020 به صورت تجمعی 2799 گیگاوات بوده که نسبت به سال 2019 با ظرفیت 2537 گیگاوات، رشد قابل ملاحظۀ 10 درصدی را تجربه نموده است. شایان ذکر است که (IEA) پیش بینی کرده است این رشد در سال 2021 چشم‌گیرتر خواهد شد تاجایی‌که ظرفیت کل انرژی باد و خورشیدی تا سال 2023 در مسیر پیشی گرفتن از گاز و تا سال 2025 از زغال‌سنگ خواهد بود. در واقع بنابر چشم‌انداز این گزارش برای پنج سال آتی، با کاهش هزینه‌ها و حمایت پایدار خط‌مشی‌ها ادامۀ رشد قدرتمند در فناوری انرژی تجدیدپذیر 
پیش‌بینی می‌شود. 
درخصوص کشور ایران نیز مطابق ماده 50 قانون برنامه پنجسالۀ ششم توسعه، سهم نيروگاه‌هاي تجديدپذير و پاك با اولويت سرمايه‌گذاري بخش غيردولتي (داخلي و خارجي) به میزان حداقل 5 درصد ظرفيت برق كشور در نظر گرفته شده است. شایان ذکر است تا پایان سال 1399 مجموع ظرفیت کل منصوبه انرژی‌های تجدیدپذیر حدود 875.6 مگاوات بوده است که نیروگاه‌های خورشیدی با ظرفیت 429.4 مگاوات (معادل 49.041%)  بالاترین سهم و سپس به ترتیب، نیروگاه‌های بادی با ظرفیت 308.08 مگاوات (معادل 35.18%)، نیروگاه‌های برق‌آبی کوچک با ظرفیت 104.35 مگاوات (معادل 11.917%)، بازیافت تلفات با ظرفیت 13.60 مگاوات (معادل 1.55%)، زیست توده با ظرفیت 10.56 مگاوات (معادل 1.206%) و توربین انبساطی با ظرفیت 9.60 (معادل 1.09%) رده‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند.
همچنین در سال 99 حدود 104.5 مگاوات نیروگاه نصب و به بهره‌برداری رسیده است که ظرفیت نیروگاه‌های خورشیدی در این بین حدود 83.89 مگاوات بوده است. علاوه بر این پیش‌بینی می‌شود با افتتاح حداقل 200 مگاوات نیروگاه جدید تا پایان سال1400، مجموع ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر به بیش از1080مگاوات برسد. لازم به ذکر است احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر به منظور تأمین انرژی مورد نیاز مراکز استخراج رمزارزها، امکان صادرات برق تجدیدپذیر و نیز تأمین بخشی از انرژی موردنیاز ساختمان‌‌های اداری از محل تجدیدپذیر، از جمله سیاست‌هایی است که به‌منظور توسعۀ صنعت تجدیدپذیر، اتخاذ شده است که در صورت اجرائی شدن، ظرفیت مورد بهره‌برداری تا پایان سال 1400 بمراتب بیشتر از پیش بینی فوق خواهد بود.
چشم‌انداز توسعۀ انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران و جهان
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه