کاهش بارش‌ها در گیلان و وضعیت بحرانی تنش آبی

تصمیمات هیجانی مجلس در تشدید تنش آبی

بر اساس آمار میزان بارندگی در گیلان از ابتدای سال گذشته(۹۹) تا تاریخ ۲۶ اسفند، نسبت به سال ماقبل (یعنی ۹۸) ۱۶ درصد و نسبت به نرمال بلند مدت ۹ درصد کاهش را نشان می دهد.
    در حوزه آبریز سد سفیدرود نیز ۱۷۱ میلی متر کاهش بارش داشته‌ایم. از این رو امسال به لحاظ کاهش بارش، سالی سخت برای تصمیم گیری در حوزه آبیاری مزارع است.
گیلان در فروردین ۱۴۰۰ از لحاظ کاهش بارش (از سال ۷۸ تاکنون) وضعیت  استثنایی داشته است. طوری که ۵۰ تا ۹۰ درصد کاهش بارش در سطح استان وجود داشته است. در فروردین امسال ۱۵ میلی متر باران در استان باریده که کاهش ۷۹ درصدی نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد.  بخش مرکزی استان که ۶۰ هزار هکتار در آن قرار دارد با ۷۸ درصد کاهش بارش در فروردین ماه مواجه بوده است.
    ۱۷۲ هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان با سد سفیدرود آبیاری می‌شود اما میزان آب در سد سفیدرود ۵۰ درصد کاهش یافته و به اندازه روزهای کشت برنج آب ندارد. ورودی آب در این سد اکنون ۵۸ متر مکعب بر ثانیه است که این عدد در سال گذشته حدود ۳۰۰ متر مکعب بوده است.
در حوزه آبریز سد سفیدرود نیز ۱۷۱ میلی متر کاهش بارش داشته‌ایم. از این رو امسال به لحاظ کاهش بارش، سالی سخت برای تصمیم گیری در حوزه آبیاری مزارع است.
۱۷۲ هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان با سد سفیدرود آبیاری می‌شود اما میزان آب در سد سفیدرود ۵۰ درصد کاهش یافته و به اندازه روزهای کشت برنج آب ندارد. ورودی آب در این سد اکنون ۵۸ متر مکعب بر ثانیه است که این عدد در سال گذشته حدود ۳۰۰ متر مکعب بوده است.
 ۶۷ هزار هکتار دیگر از مزارع کشاورزی نیز  خارج از سد سفیدرود آبیاری می‌شود که منابع آبی مطمئنی ندارد و وابسته به شرایط جوی هستند، در حالیکه در فروردین ماه باران مناسبی نداشتیم.
گیلان امسال در معرض بحران کم آبی برای آبیاری مزارع قرار دارد و بحران در سطح شالیزارهای برنج شهرستان هایی چون تالش ، رضوانشهر ، ماسال و شفت بسیار جدی تر است. برای کاهش اثرات خشکسالی در حال حاضر ۴۵۰ کیلومتر از انهار لایروبی شده است، همچنین ۹۰۰ پمپ، ۴۵۰ ایستگاه آب و ۲۶۰ حلقه چاه در گیلان وجود دارد که برای سال زراعی مهیا و یا در حال آماده سازی است.
امسال با توجه به بروز پدید خشکسالی، اکنون بیشتر از بالابودن هزینه‌های تولید و یا دغدغه‌ی فروش برنج، پدیده کم آبی و خشکسالی مطرح است. این موضوع قطعا برای زمین‌های زراعی که معمولا از سد سفیدرود سیراب نمی‌شوند و یا بالادست هستند، دغدغه‌ها را پررنگ‌تر می‌کند.
«محمد سیدین» کشاورز اهل صومعه سرا در روستای نرگستان می‌گوید: چندین سال است با کمک خانواده و همسایگان برنج را به صورت سنتی کشت می‌کنم. معمولا رقم هاشمی، علی کاظمی، صدری و حسنی و دیلمانی در این مناطق بیشتر کاشت می‌شود اما برخی هم هستند نوع پرمحصول مثل گوهر و سپیدرود را می‌کارند. سال‌های گذشته با کمک آشنایان و یا کارگر روزمزد کار می‌کردیم اما دو سال است به دلیل شیوع کرونا کشت و کار را زودتر شروع می‌کنیم تا فقط با اعضای خانواده برنج را نشا کنیم. برای وجین و دوباره و حتی درو برنج هم اعضای خانواده همکاری می‌کنیم.
«امیرحسین پورغلامی» دیگر کشاورز اهل روستای پنچاه در لاهیجان هم بیان می‌کند: کشت مکانیزه را در روستای خود با دو هکتار زمین مزرعه شروع کردم. در دو سال اخیر من و خانواده‌ام به صورت جزیی در زمین کار کرده ایم و همه کارهای کاشت و داشت برنج تا برداشت به صورت مکانیزه بوده است. این روش برای کسانی که مزرعه بیشتری دارند هم به صرفه‌تر است هم اینکه کشاورزان از سرایت ویروس کرونا در امان می‌مانند.
 ضرورت توجه به تنش آبی و خشکسالی
مسعود الماسی رییس سازمان جهاد کشاورزی نیز با اعلام اینکه تاکنون ۹۸ درصد از اراضی کشاورزی در گیلان شخم اول زده شده‌اند، اعلام می‌کند: با توجه به شرایط آب و هوایی سال زراعی جاری، کاهش بارش‌ها در داخل استان و حوضه آبریز سد سپیدرود، اهمیت مدیریت آب بیشترشده است. بنابراین کشاورزان به تقویم زراعی توجه داشته باشند.
رییس سازمان جهاد کشاورزی گیلان ادامه می‌دهد: بیش از ۱۲۰ بانک نشاء در گیلان، نشاء برنج را به صورت متمرکز تولید می‌کنند و امیدواریم کشت مکانیزه ۱۷۰ هزار هکتار معادل ۷۰ درصد با به کارگیری بیش از ۸ هزار دستگاه نشاء انجام پذیرد.
به گفته این مقام مسئول، کشاورزان برای تهیه ماشین آلات و موتور پمپ آب می‌توانند از تسهیلات استفاده کرده و به مدیریت جهاد شهرستان‌ها مراجعه کنند. همچنین تنش‌های آبی در سالجاری فرصت مناسبی است تا مراکز تحقیقات خصوصا مرکز تحقیقات برنج تلاش خود را برای به دست آوردن بذری با میزان مصرف آب کمتر و مقاوم به تنش آبی بیشتر کند.
بر اساس آمار جهاد کشاورزی گیلان، پس از رهاسازی آب، به طور مداوم تنها به مدت ۲۰ روز برقرار و پس از آن نوبت بندی آب آغاز می‌شود، یعنی در شرق گیلان و فومنات آب از ۵ تا ۲۵ اردیبهشت مداوم بوده و در شهرستان رشت از ۹ تا ۲۹ اردیبهشت مداوم است.الماسی تأکید می‌کند: با توجه به برنامه نوبت بندی آب سد سپیدرود لازم است کشاورزان مبارزه با علف‌های هرز را جدی‌تر بگیرند. به همین منظور ضمن تهیه سم علف کش از مراکز معتبر براساس دستورالعمل مندرج در علف کش از آن استفاده کنند. همچنین با توجه به نقش مهم کود پتاس درافزایش مقاومت گیاه به تنش آبی توصیه می‌شود، کشاورزان از کودهای پتاسه حتما استفاده کنند.
استفاده از روش مکانیزه برای نشاءکاری به منظور تسریع در روند نشاءکاری و کاهش مصرف آب، پاکسازی کانال‌های فرعی و انهار توسط کشاورزان ذینفع، و توجه به پیام‌های آب منطقه‌ای و جهادکشاورزی درخصوص زمان قطع و رهاسازی آب در طول دوره رشد از دیگر توصیه‌هایی بود که این مقام مسؤول به کشاورزان داد.
 تصمیمات هیجانی مجلس در تشدید تنش آبی
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه