اعظم زندیه - اقتصادسرآمد - به عقیده بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه مسکن، یکی از ابهامات مهم قیمت واحدهای طرح مسکن ملی است که ارقام مختلفی از دو میلیون و 500 هزار تا شش میلیون تومان برای هزینه ساخت هر متر مربع اعلام شده و مشخص نیست در نهایت تحویل گرفتن آن‌ها چقدر سرمایه لازم دارد. این در حالی است که قیمت ها از ابتدای اعلام اجرای این طرح از 2 میلیون شروع شده و تا امروز به 4 و 500 میلیون تومان آن هم در شهرستان ها رسیده است.گفته شده که، از 400 هزار واحد طرح اقدام ملی مسکن 100 هزار واحد آن در شهرهای کمتر از100 هزار نفر ساخته می شود که مسئولیت اجرای آن با بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است. همچنین 38 هزار واحد با توافق صورت گرفته در شهرهای با جمعیت بیش از 100 هزار نفر توسط بنیاد مسکن احداث خواهد شد.تا جایی که هزینه کلی ساخت مسکن می‌تواند بین 200 تا 480 میلیون تومان متغیر باشد و وام 100 میلیونی بخشی از آن را پوشش خواهد داد؛ ابهام دیگر درباره زمان پایان فرایند ساخت واحدهاست که باعث شده خیلی‌ها نگران دچار شدن به سرنوشت متقاضیان مسکن مهر را داشته باشند.میانگین متراژ هر کدام از واحدهای در تعهد بنیاد مسکن در شهرستان ها برای ساخت در قالب طرح اقدام ملی 80 متر مربع است که با محاسبه مشاعات هر کدام از واحدها حدود 100 متر مربع خواهد بود. در بسیاری از موارد از 300 تا 350میلیون تومان برای هر واحد مسکونی با احتساب وام باید منابع تامین شود که بدون محاسبه وام پیش‌بینی این است که هر واحد 200 تا 250 میلیون تومان هزینه خواهد داشت.
آورده متقاضیان کمی بیش از 30 میلیون تومان است
رقم آورده اولیه سپرده گذاران طرح اقدام ملی مسکن در شهرهای کمتر از 100 هزار نفر 30 میلیون تومان بود که باید به نام خود فرد متقاضی در حساب بانکی سپرده گذاری می شد. طبق اعلام جواد حق‌شناس، معاون امور مسکن شهری بنیاد مسکن، در حال حاضربنیاد با وزارت راه و شهرسازی در حال بررسی است که با توجه به همه آیتم‌های اثرگذار در هزینه‌های ساخت و ساز بتوان این مبلغ را واقعی سازی کرد. پیش بین شده که این میزان مقداری افزایش خواهد یافت و ممکن است از پروژه ای به پروژه دیگر تغییر کند زیرا بعضاً مساحت زیربنای واحدها با کمی زیاد وکم، متفاوت هستند. ساخت یک آپارتمان در اطراف تهران حدود چهار میلیون تومان به ازای هر متر مربع هزینه لازم دارد. البته این رقم صرفاً هزینه ساخت است و قیمت زمین هم به آن اضافه خواهد شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد هزینه ساخت آپارتمان پنج طبقه در تهران چهار میلیون و 100 هزار تومان است. این هزینه شهر به شهر قطعاٌ با یکدیگر فرق خواهد داشت. به طوز مثال این رقم در شهرتبریز هزینه حدود متری سه میلیون و 700 هزار تومان، اصفهان و شیراز بیش از چهار میلیون تومان، مشهد چهار میلیون تومان و اهواز چهار میلیون 500 هزار تومان است. تقریباً می‌توان گفت ساخت خانه با توجه به قیمت فعلی مصالح در بازه سه میلیون و 500 تا چهار میلیون و 500 هزار تومان متغیر است.
عدم توجیه اقتصادی مسکن ملی
 برای اقشار کم درآمد
به گزارش خبرنگار روزنامه اقتصاد سرآمد، احمد مهدوی کارشناس مسکن در بیان مشکلات مسکن ملی ، قیمت تمام شده را مقرون به صرفه برای اقشار متوسط و کم درامد ندانست و گفت:  تازه‌ترین برآوردها درخصوص وضعیت واریز آورده اولیه متقاضیان مسکن ملی نشان می‌دهد در حال حاضر تنها حدود ۵ درصد از متقاضیان واجد شرایط و تایید شده برای قرار گرفتن در لیست پیش خریداران واقعی واحدهای مسکونی دولتی ساز، اقدام به واریز وجه کرده‌اند.
95 درصد متقاضیان تماشاچی مسکن ملی
وی در ادامه اشاره به این نکته که درعمل 95 درصد از متقاضیان در طرح مسکن ملی نقش تماشاچی داشته و احتمالاٌ توان پرداخت کامل هزینه خرید را نداشته باشند.
اکثر متقاضیان مسکن ملی آورده اولیه را تکمیل نکرده اند
مهدوی با استناد به آمار وزارت مسکن و شهرسازی، تصریح کرد: اکثریت متقاضیان واجد شرایط پیش خرید واحدهای طرح اقدام ملی مسکن که در فرآیند پالایش متقاضیان به لحاظ برخورداری از شرایط تعیین شده برای قرار گرفتن در فهرست مشمولان مسکن ملی از سوی این وزارتخانه تایید صلاحیت شده‌اند، هنوز اقدام به واریز آورده اولیه به‌عنوان شرط تکمیلی نکرده‌اند. ساخت 400 هزار واحد مسکونی در دو سال، شعار اصلی طرح اقدام ملی مسکن است. ابتدای سال 98 زمانی که از این طرح رونمایی شد، قرار بود کار ساخت همه واحدها در دو سال و تا پایان دولت به پایان برسد. اول آبان ماه اولین واحدهای مسکن ملی افتتاح شد که تعداد آن‌ها 11 هزار و 560 واحد بود. این رقم در برابر 400 هزار واحد مسکن ملی چندان چشمگیر به نظر نمی‌رسد. حالا حدود یک سال و نیم از آن روز می‌گذرد و تقریباً 4 ماه تا پایان دولت باقی‌مانده اما هنوز کار ثبت‌نام متقاضیان به پایان نرسیده است. قرار است بعد از پایان ضرب‌الاجل پنجم دی ماه، متقاضیانی که آورده خود را واریز نکنند، از طرح مسکن ملی کنار گذاشته شوند و بعد از آن مرحله دوم ثبت‌نام متقاضیان جدید انجام شود. اما شواهد حاکی از آن است که بیشتر متقاضیان آورده خود را در زمان مقرر تکمیل نکرده اند. همان گونه که پیش بین کارشناسان ازقبل نشان می دهد، پروژه مسکن ملی در دولت آقای روحانی به نتیجه نخواهد رسید و امیدواری برای تکمیل و تحویل محلی از اعراب ندارد.