گروه انرژی - زغال‌سنگ یک ماده طبیعی جامد قابل سوختن است. به سنگ‌ها و مواد فسیلی باقی‌مانده از بقایای گیاهی و جانوری، سنگ‌زیست یا بیولیت می‌گویند. بیولیت‌ها یا منشأ گیاهی دارند که موجب ایجاد انواع زغال‌سنگ می‌شود یا منشأ جانوری که عامل ایجاد معادن نفت و گاز است. زغال‌سنگ‌ به طور عمده از مواد آلی شامل عناصر کربن، هیدروژن، اکسیژن و نیتروژن تشکیل شده و ممکن است دارای مواد معدنی شامل عناصر گوگرد، فسفر، کلر نیز باشد. این در حالی است که زغال‌سنگ پس از نفت و گاز مهم‌ترین منبع انرژی در جهان محسوب می‌شود. به گزارش اقتصاد سرآمد، تقاضای جهانی زغال‌سنگ در سال 2020 میلادی هفت هزار و 243 میلیون تن بوده است. آژانس بین‌المللی انرژی در جدیدترین آمار خود از کاهش هفت درصدی مصرف زغال‌سنگ در سال‌های 2018 تا 2020 خبر داد. به گفته این مرجع کشورهای دنیا به دنبال جایگزینی زغال‌سنگ با انرژی‌های پاک هستند و این موضوع روی مصرف زغال‌سنگ در دو سال اخیر تاثیرگذار بوده است.  پیش‌بینی این موسسه بین‌المللی برای تقاضای زغال‌سنگ حدود 7هزار و 400 میلیون تن است. برخی کشور‌ها از جمله چین، هند، آمریکا، اندونزی، استرالیا و ژاپن تقریبا ۷۵ درصد از کل زغال‌سنگ تولیدی جهان را مصرف می‌کنند. به‌رغم دسترسی آسان و قابلیت استفاده‌ سریع از انرژی‌های تجدیدپذیر، این زغال‌سنگ است که بیشترین میزان انرژی را در اختیار بشر قرار می‌دهد. کاربرد گسترده زغال‌سنگ در ایران از زمان احداث کارخانه ذوب‌آهن اصفهان آغاز شده است و اولین معادن زغال‌سنگ در ناحیه کرمان و پس از آن معادنی در نواحی البرز شرقی، مرکزی و غربی احداث شدند. شرکت‌های بزرگ تولیدکننده زغال‌سنگ ایران در سه حوزه طبس،البرز و کرمان قرار دارند. بیش از 76 درصد ذخایر زغال‌سنگ ایران در پهنه طبس قرار گرفته است. سال‌هاست که تنها مصرف‌کننده زغال‌سنگ کک‌شو ایران، ذوب‌آهن اصفهان بوده، البته افتتاح طرح فولادسازی میدکو می‌تواند شریکی برای ذوب‌آهن فراهم کند. کشورهای استرالیا، آلمان، اوکراین، روسیه و چین عمده صادرکنندگان زغال‌سنگ به ایران هستند و عمده صادرات ایران به مقصد ترکیه صورت می‌گیرد.
واردات سالانه حدود 500هزار تن زغال‌سنگ مورد نیازبه کشور
آرش صدیقی، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با روزنامه اقتصادسرآمد در خصوص مسائل پیش روی این نوع انرژی در ایران، به خبرنگار ما گفت: تولید کنسانتره زغال‌سنگ در کشور حدود یک میلیون و 800 هزار تن در سال است و این در‌حالی‌ است که مصرف زغال‌سنگ کشور رقمی حدود دو میلیون و 300هزار تن است و با توجه به این ارقام، کشور سالانه حدود 500هزار تن از زغال‌سنگ مورد نیاز کشور را از طریق واردات تامین می‌کند.
سرمایه گذاری و توسعه بخش زغال سنگ مغفول مانده است
این کارشناس بازارسرمایه افزود: با وجود مصارف بسیار بالای زغال سنگ در دنیا، سیاستهای راهبردی در حوزه زغال سنگ در ایران نسبت به دنیا متفاوت است. در ایران به دلیل وجود منابع عظیم نفت و گاز، توجه به سرمایه گذاری و توسعه بخش زغال سنگ مغفول مانده است. وجود منابع گاز طبیعی و سیاست های توسعه صنعت فولاد کشور باعث شده که تنها تولیدکننده های فولاد به روش کوره بلند از زغال سنگ استفاده کنند.
درسیاست‌های کلی کشور اهمیت چندانی
 به زغال‌سنگ داده نشده است
وی تصریح کرد: به دلیل وجود منابع سرشار انرژی نفت و گاز در ایران و سیاست‌های کلی کشور اهمیت چندانی به زغال‌سنگ داده نشده است. عمده زغال‌سنگ در کارخانه ذوب‌آهن اصفهان مصرف می‌شود. از طرفی وجود خریدار انحصاری در صنعت باعث ایجاد مشکلات فراوانی برای معدنکاران شده که از جمله مهم‌ترین این چالش‌ها می‌توان به عدم شفافیت نرخ زغال‌سنگ، ایمنی پایین معادن،کمبود فناوری و به کار نگرفتن ماشین آلات روز در بهره‌برداری از معادن برای تولید کنسانتره زغال‌سنگ اشاره کرد. به گفته کارشناس بازار سرمایه، برای برطرف کردن مشکلات فوق راه‌های زیادی وجود دارد که شاید مهم‌ترین آنها رفع انحصارگری است که متنوع کردن سبد انرژی کشور برای خروج بازار مصرف زغال‌سنگ از انحصار یکی از آنهاست. تدوین روش قیمت‌گذاری زغال‌سنگ، ایجاد فضای امن سرمایه‌گذاری و حمایت دولت از معدنکاران از جمله مهم‌ترین اقدامات لازم برای رفع چالش‌های این صنعت است. این در حالی است که ایران حدود 1200 میلیون تن یعنی 12/ 0 درصد از ذخایر کل دنیا را در اختیار دارد و از این منظر جزو کشورهای بزرگ زغال‌سنگی محسوب نمی‌شود اما میزان ذخایر احتمالی ایران بین 11 تا 14 میلیارد تن برآورد می‌شود.حدود 30 درصد از ذخایر قطعی زغال‌سنگ مربوط به زغال‌سنگ حرارتی است اما عمده زغال‌سنگ تولیدی در ایران از نوع کک شو است که در کوره‌های بلند تولید فولاد استفاده می‌شود. این در‌حالی‌ است که 80درصد زغال‌سنگ مصرفی در دنیا از نوع حرارتی است. با توجه به ذخایر قطعی زغال سنگ کشور، پتانسیل میزان تولید داخلی کنسانتره زغال سنگ بیش از ظرفیت فعلی است و این رقم با سرمایه گذاری بخش خصوصی و حمایتهای واقعی دولت در ارائه تسهیلات بانکی، جلوگیری از ایجاد رانت برای فولاد سازی ها و تجهیز و نوسازی ماشین آلات معادن زغال سنگ و استفاده از فناوریهای روز دنیا میسر خواهد شد. استفاده از تکنولوژی روز دنیا و استخراج مکانیزه زغال سنگ، ضمن افزایش ایمنی محیط کار و بهره وری، سودآوری این تولید را افزایش خواهد داد. در ایران فقدان استراتژی مدون در بخش معدن باعث کاهش جذابیت سرمایه گذاری در بخش معدن و به طور خاص معادن زغال سنگ شده است. این در حالی است که کشورهای توسعه یافته چشم انداز مشخصی برای معادن خود ترسیم کرده اند و با اتخاذ سیاستهای راهبردی، مسیر سرمایه گذاری و توسعه معادن و صنایع معدنی را مشخص می کنند. برای مثال کشور استرالیا در حوزه تأمین انرژی تاکید ویژه ای بر زغال سنگ کرده است.