نگرانی رشد مصرف انرژی‌های فسیلی و انتشارکربن در بررسی « اقتصادسرآمد»

تهدیدها و فرصت‌های انرژی ایران در افق 2040

گروه انرژی - دفتر مطالعات انرژی ، صنعت و معدن مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، در گزارشی با عنوان «بررسی تحولات سال 2020 ,2021 و چشم انداز بازارهای جهانی انرژی در افق 2040  فرصت‌ها و تهدیدات پیش روی ایران» آورده است. بازارهای انرژی جهان در سال 2020  وضعیت کم سابقه ای را تجربه کردند که به اعتقاد صاحبنظران نقش مهمی در تغییر سناریوهای جهانی انرژی در بلندمدت ایفا خواهد کرد. در این مقطع، با وجود کاهش رشد تولید ناخالص داخلی جهان و رشد قیمت حامل‌های انرژی به ویژه نفت خام، رشد سریع و بی سابقه تقاضای انرژی و انتشار کربن مشاهده شد که ریشه در پدیده تغییرات آب و هوای جهان دارد.
به گزارش اقتصادسرآمد، درواقع تأثیر تغییرات آب و هوایی به صورت افزایش تعداد روزهای بسیار گرم و بسیار سرد در مناطق مختلف جهان، رشد غیرمعمول تقاضای انرژی برای گرمایش و سرمایش را به دنبال داشته است که موجب افزایش قابل توجه و همزمان مصرف نفت خام، گاز طبیعی و زغالسنگ شد. براساس گزارش از دیگر رویدادهای مهم سال 2020 میتوان به ثبت دو رکورد تاریخی برای افزایش تولید نفت و گاز طبیعی ازسوی ایاالات متحده اشاره کرد. دستیابی به 2/2 میلیون بشکه در روز رشد تولید نفت و افزایش تولید گاز طبیعی به میزان 520 میلیون مترمکعب در روز (معادل 19 فاز میدان گازی پارس جنوبی) تنها در یک سال ازسوی ایاالت متحده و رشد بی سابقه تولید LNG استرالیا با کسب سهم 40 درصدی از کل افزایش تولید LNG جهان در سال 2020 را می‌توان نقاط عطفی در بازار جهانی نفت و گاز دانست که در سال 2019 نیز این روند البته در سطحی پایین تر تکرار شد.
اتفاق مهم طرف تقاضای بازار در این مقطع زمانی، اختصاص حدود 70 درصد از رشد مصرف انرژی جهان به ترتیب به چین، ایاالت متحده و هند بود که در این زمینه چین و ایاالات متحده بالاترین رشد مصرف نفت و گاز و هند بیشترین سطح افزایش مصرف زغال سنگ را تجربه کردند.در مقطع زمانی مورد بررسی، تولید جهانی انرژی‌های تجدیدپذیر، برق آبی و هسته ای رشد چشمگیری نداشته و در کنار رشد قابل توجه انرژی‌های فسیلی و رشد فزاینده انتشار کربن، نگرانی‌های جدی کارشناسان درخصوص تحقق اهداف توسعه پایدار با اتکا به اقتصاد کم کربن را به دنبال داشته است.
تهدیدها و فرصت‌های انرژی ایران
 در افق 2040
محمود خاقانی، کارشناس انرژی کشورمان در این باره یه خبرنگار روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: بسیاری از کشورها در افق 2050، کل انرژی مورد نیاز خود را از انرژی‌های تجدید‌پذیر تامین خواهند کرد و دیگر جایی برای استفاده از سوخت‌های فسیلی که مهم‌ترین ضرر آن انتشار گازهای گلخانه‌ای است، وجود نخواهد داشت. عمده دلیل روی آوردن جهان به صنعت برق نیز توانمندتر شدن کشورهای فقیر و البته نجات یافتن از مصائب سیاسی از شوک‌های گاه‌ وبیگاه بازار نفت و گاز‌ به‌ویژه برای کشورهای واردکننده سوخت‌های فسیلی است.
برق ایران تحت کنترل شرکت دولتی
 توانیر است
وی با بیان این مطلب که، صنعت برق ایران در حال حاضر تحت کنترل شرکت دولتی توانیر است. احداث نیروگاه‌ها توسط شرکت توسعه برق ایران مدیریت می‌شود که یک شرکت تابعه و کاملا تحت مالکیت شرکت توانیر است، گفت: ازمهم‌ترین نقاط ضعف در کشور هم می‌توان به فرسودگی شبکه تولید و انتقال، سطح پایین بهره‌وری، عدم سرمایه‌گذاری‌ مناسب در کاهش تلفات، عدم دریافت به‌موقع درآمدهای صادراتی و بدهی سنگین وزارت نیرو به بخش خصوصی و پیمانکاران اشاره کرد.
بالا بودن هزینه احداث نیروگاه‌های تجدید‌پذیر خورشیدی
خاقانی بالا بودن هزینه احداث نیروگاه‌های تجدید‌پذیر خورشیدی و بادی، متنوع نبودن سبد تولید انرژی در ایران به‌طوری‌که بیش از 80 درصد برق کشور از طریق نیروگاه‌های حرارتی  تامین می‌شود را تهدیدی برای صنعت انرژی کشور دانست و افزود: عدم استفاده از سرمایه‌گذاری خارجی در انرژی‌های تجدید‌پذیر به دلیل تحریم‌های بین‌المللی نیز در زمره تهدیدهایی است که صنعت برق کشور را تهدید می‌کند.
مادامی‌که انتقال فناوری‌های جدید در حوزه ساخت و بهره‌وری هرچه بیشتر انرژی‌های مذکور به داخل کشور صورت نگیرد، بهای تمام‌شده هر کیلووات انرژی تولیدی بسیار فزاینده و غیرموجه خواهد بود. با توجه به کمبود منابع مالی یا کسری بودجه دولت در شرایط کنونی، سرمایه‌گذاری در طرح‌های مطالعاتی و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر اندکی دور از ذهن به نظر می‌رسد. گفتنی است هزینه راه‌اندازی نیروگاه‌های بادی و خورشیدی بسیار بالاست و طبق برآوردهای صورت گرفته با بودجه تخصیص داده‌شده برای یک نیروگاه تجدید‌پذیر می‌توان چندین نیروگاه حرارتی احداث کرد.
از آن جا‌ که افزایش تقاضای هرساله برق در کشور نیاز به احداث نیروگاه‌های جدید را ایجاد می‌کند، درنتیجه با توجه به شرایط کنونی اقتصاد ایران، استفاده از نیروگاه‌های حرارتی تداوم خواهد داشت. لذا برای برون‌رفت از شرایط فعلی در کوتاه‌مدت باید تمرکز روی بخش خصوصی را بیشتر کرد تا فعالان و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی انگیزه بیشتری برای ورود به این حوزه داشته باشند و پیش‌نیاز آن افزایش تعرفه‌های برق و خرید تضمینی آن به بهای اقتصادی‌تر است. در برنامه‌ریزی بلندمدت نیز حتما باید سرمایه‌گذاری خارجی و فناوری‌های نوین برای کاهش هزینه‌های تولید انرژی تجدید‌پذیر وارد شود. با توجه به اینکه رمزارزها هنوز در ایران متولی خاصی ندارند، آمار دقیقی از میزان فشار آنها بر شبکه برق نیز ارائه نشده و در کنار مجازها، آمار دقیق استخراج کنندگان غیرمجاز نیز همچنان نامعلوم است. در چنین شرایطی در کنار لزوم تعیین تکلیف قانونی رمزارزها در ایران، بخش خصوصی می‌تواند در حوزه تولید برق نیز سرمایه گذاری کند.
 تهدیدها و فرصت‌های انرژی  ایران در افق 2040
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه