گروه راه و مسکن- اعظم زندیه-  نتایج بررسی ها درباره نحوه تاثیرپذیری «معادله مسکن 1400» از دو فاکتور «برجام» و «انتخابات ریاست جمهوری» نشان می‌دهد متناسب با نتایج مذاکرات وین و همچنین برداشت عمومی از نتیجه انتخابات خرداد، جهت «انتظارات» به سمت خوش‌بینی یا برعکس، تغییر می‌کند. قطب‌نمای سیاسی بازار مسکن می‌گوید: بعد از انتخابات خرداد، چنانچه امیدواری به بهبود اوضاع اقتصادی به‌وجود بیاید، با تغییر رفتارها در بازار ملک، بلافاصله فرآیند سقوط تورم مسکن و کاهش قیمت اسمی آغاز می‌شود. این، معجزه «انتظارات گشایشی» خواهد بود که عینا در تابستان 92 بعد از قله‌پیمایی قیمت رقم خورد و تورم مسکن ماهانه 9/5 صدی اردیبهشت92 به منفی 5 درصد رسید. تابستان94 نیز با امضای برجام و شارژ خوش‌بینی‌ها، روند کاهش قیمت ادامه یافت. هر چند با دو رخداد در پاییز 95 و اردیبهشت 97، «انتظارات تورمی» جهت بازار را تغییر داد.
به گزارش اقتصادسرآمد، در این بررسی سمت و سوی بازار مسکن 1400 از دوربین ریسک‌های غیراقتصادی مورد دقت تظر قرار گرفت. فعالان و غیرفعال بازار مسکن  یا اقلیت باقی‌مانده در بازار مسکن و اکثریت بیرون رانده‌شده از بازار، در ابتدای سال 1400 برای تصمیم‌گیری و چگونگی ورود یا خروج از این بازار دو پرسش مهم غیراقتصادی را مطرح می‌کنند. پرسش نخست آنها در مورد چگونگی اثرگذاری انتخابات ریاست جمهوری 1400 بر نبض قیمت و معاملات مسکن است. باید دید که بازار مسکن در پساانتخابات چه مسیری را طی خواهد کرد. سوال دیگر تحلیلگران صنعت ساختمان این است که درصورت توافق وین و احیای برجام، سمت‌وسوی متغیرهای بازار مسکن به چه شکل تغییر سمت و سو می دهد.
به نظر تحلیلگران و کارشناسان بهترین پاسخ به این دو پاسخ در مقطع کنونی، مراجعه به چهار رخداد سیاسی و غیراقتصادی مشابه در دهه 90 مرتبط با انتخابات سال 92، امضای برجام، انتخاب ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا و خروج آمریکا از برجام و نحوه اثرگذاری آنها بر روند بازار مسکن است. واکنش‌های فعالان بازار مسکن و از همه مهم‌تر نبض قیمت مسکن در تهران به این چهار رخداد غیراقتصادی و مهم در طول دهه گذشته، تصویر شفافی از معجزه انتظارات در بازار مسکن را نشان داد.
آیا توافق وین ریسک بازار مسکن 
را کاهش می دهد
مهدی سلطان محمدی، کارشناس بازارمسکن در گفت و گو با خبرنگار روزنامه اقتصادسرآمد، با بیان این مطلب که، نتیجه تجربه ثبت‌شده در بازار مسکن طی یک دهه گذشته نشان می‌دهد «توافق» ریسک غیراقتصادی را کاهش و باعث افت قیمت مسکن ناشی از خروج و ناپدیدشدن تقاضای سوداگرانه می‌شود، گفت: افزایش ریسک می‌تواند سرعت رشد قیمت مسکن را افزایش دهد.
تاثیرپذیری بازار مسکن
 از انتخابات ریاست جمهوری
وی تصریح کرد: نکته مهم در این میان آن است که هر چند وزنه‌های غیراقتصاد در دهه 90، نیروی اصلی برای تغییر جهت قیمت مسکن و تغییر رفتار خریدار و فروشنده را بازی کرد؛ اما در همان دهه 90 پیش از انتخابات این مساله که فاز بازار مسکن در کدام حالت رونق یا رکود بوده، شدت اثرگذاری این نیروها از وضعیت داخلی بازار نیز تاثیر پذیرفت.
سلطان محمدی به این مطلب نیز اشاره کرد که، باتوجه به این شرایط، به نظر می‌رسد اکنون یعنی فصل نخست سال 1400، مشابه فصل اول سال 92 هردو سال قیمت مسکن در وضعیت جهش و التهاب قرار دارد اما فضای بازار مسکن به‌دلیل عوامل درونی و هم عوامل بیرونی اثرگذار بر این بازار به مراتب بیشتر برای کاهش قیمت فراهم است.
گرفتاری مسکن در گرداب توافق و انتخابات
کارشناس مسکن با تاکید بر ضرورت مدیریت و نظارت بر بازار مسکن با دو احتمال پیش رو، گفت: در حال حاضر بازار در وضعیت رکود سنگین‌تری به لحاظ حجم معاملات گرفتار است از سوی دیگر، اکنون تمام متغیرهای مختلف بیرونی در وضعیتی است که اگر چشم‌انداز اقتصاد بعد از انتخابات مثبت شود، به شکل چشم‌گیر در وضعیت بهبود قرار می‌گیرند.وی خاطرنشان کرد: درنتیجه انتظارات تورمی نیز به انتظارات کاهشی تبدیل شده و به جهش یک‌سال و نیمه قیمت مسکن دست کم برای دو سال خاتمه داد. براساس گزارش اقتصادسرآمد، با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا انتظارات نسبت به آینده اقتصادی کشور، متفاوت از قبل از آبان ماه 95 شد. تحلیل‌های سیاسی درباره ترامپ قبل از پیروزی، حکایت از آن داشت که رفتارهای ناسازگار با برجام خواهد داشت و همین موضوع روی انتظارات بازار مسکن اثرگذاشت. وضعیت بازار مسکن از زمان انتخاب ترامپ تا نیمه سال 96 نیز قابل توجه است. در این مدت، بازار مسکن به لحاظ شرایط درونی در وضعیت رکودی قرار داشت و تا حدودی اثر تغییر انتظارات از سمت خوش‌بینی کم شده بود.نکته مهم در این میان آن است که هر چند وزنه‌های غیراقتصاد در دهه 90، نیروی اصلی برای تغییر جهت قیمت مسکن و تغییر رفتار خریدار و فروشنده را بازی کرد؛ اما در همان دهه 90 پیش از انتخابات این مساله که فاز بازار مسکن در کدام حالت رونق یا رکود بوده، شدت اثرگذاری این نیروها از وضعیت داخلی بازار نیز تاثیر پذیرفت. به‌عنوان مثال، در سال 94 که توافق برجام امضا شد، بازار مسکن در فاز پساجهش قرار داشت و همین فاز به اثرگذاری بیشتر این نیروی اقتصادی، پایداری بیشتر بازار مسکن در مسیر کاهش و ثبات قیمت کمک کرد. البته برعکس چنین اتفاقی نیز در برهه دیگری از دهه 90 رخ داد؛ به‌طوری‌که در سال 97 که آمریکا یک‌طرفه از برجام خارج شد، بازار مسکن در شرایط شروع رشد تند قیمت مسکن بود و همین وضعیت باعث شد شدت اثرگذاری رخداد غیراقتصادی بر روند بازار مسکن بیشتر شود.