گروه انرژی - درحالی که گفته می‌شود امسال 22 درصد بر مصرف برق اضافه شده است اما کمتر از نصف اهداف رشد تولید برق ایران محقق شده و واردات برق هم دو برابر شده است اما سایه خاموشی ها بر سر ایران وجود دارد.به گزارش دویچه وله، در حالی که طی سال‌های گذشته کمتر از نصف اهداف رشد تولید برق ایران محقق شده، مصرف برق این کشور افزایش چشمگیری داشته و واردات برق بیش از دو برابر شده است. دولت برای افزایش تولید برق، توانایی و برنامه ندارد. سال گذشته، حتی در پاییز نیز به خاطر کمبود گاز مصرفی نیروگاه‌های حرارتی و افت چشمگیر تولید برق آبی، بسیاری نقاط ایران با خاموشی‌ها مواجه شدند.براساس آمارهای جدید وزارت نیرو که هفته گذشته منتشر شد، تولید برق آبی ایران در سال گذشته 29 درصد افت کرد. همچنین پارسال واردات برق رشدی 103 درصدی را تجربه کرد؛ یعنی بیش از دو برابر سال 98 شد. البته صادرات برق  هم افزایشی 19 درصدی داشته است. ایران معمولا در فصول سرد سال صادرات برق را افزایش می‌دهد و در فصول گرم سال بیشتر وارد کننده برق است.
به گزارش اقتصادسرآمد، مصرف برق ایران سالانه حدود 5 درصد افزایش می‌یابد. بدین ترتیب حداقل تولید برق این کشور نیز باید به همین میزان رشد داشته باشد. پارسال دولت رشد 4800 مگاواتی ظرفیت تولید برق کشور را هدف‌گذاری کرده بود، اما در عمل  تنها 1868 مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور اضافه شد. سال 99 نیز کمتر از نصف اهداف  رشد تولید برق کشور محقق شد.
این در حالی است که ایران به طور متوسط هر سال 300 روز آفتابی دارد و مناطق بادگیر کوهستانی و سواحل دریاها پتانسیل قابل توجهی برای تولید برق بادی دارند. سهم انرژی‌های تجدیدپذیر از کل تولید برق ایران حدود یک درصد است، در حالی که این رقم برای نمونه در ترکیه حدود 48 درصد است. از طرفی تنها در سال گذشته ترکیه 4500 مگاوات به تولید برق از منابع تجدید پذیر خود افزوده که بیش از دو برابر کل رشد تولید برق ایران از همه منابع در سال 99 است.
ایران بر اساس توافق اقلیمی پاریس، ملزم به کاهش 4 درصدی گازهای گلخانه‌ای تا سال 2030 است، در حالی که طی پنج سال گذشته نه تنها تولید گازهای گلخانه‌ای ایران کاهش نیافته، بلکه بر اساس آمارهای «موسسه کربن جهانی» تولید گازهای گلخانه‌ای ایران از 641 میلیون تن در سال 2015 به بالای 780میلیون تن رسیده است.
تفکر تجدیدپذیر نیازمند اراده است
کیومرث حیدری کارشناس صنعت برق کشورمان در این باره به خبرنگار روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: از جمله مباحثی که مدت هاست پیش روی تصمیم­گیران و سیاست­گذاران صنعت برق در بسیاری از کشورهای دنیا قرار دارد، تفکر تجدید ساختار این صنعت مطابق با روند افزایش کارایی و رقابت در دیگر صنایع است. صنعت برق ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و  از اوایل دهه 1370 به تغییر ساختار سازمانی خود اقدام کرده است و حال، هدف اصلی از انجام این مطالعه کاربردی، بررسی و تعیین لزوم تداوم استراتژی هایی است که تاکنون در زمینه تجدیدساختار صنعت برق ایران اتخاذ شده اند. اما خروجی آن با توجه به بازه زمانی چندان چنگی به دل نمی زند.
آیا تجدیدساختاربرق ایران مثبت است؟
وی ضمن تاکید بر ضرورت گذر از تکیه بر انرژی های فسیلی و رسیدن به انرژی های تجدیدپذیر، تصریح کرد: با وجود کاستی ها و نواقصی که در حال حاضر گریبانگیر صنعت برق ایران است، اما روند تجدید ساختار این صنعت مثبت ارزیابی می شود و تداوم استراتژی هایی که در این زمینه اتخاذ  شده لازم و ضروری است.
صنعت برق ایران دچارخودفراموشی نشود
حیدری با تاکید بر این نکته که ایران به لحاظ اقلیمی جایگاه محکمی در ایجاد فضای استفاده از انرژی های تجدید پذیر داراست، گفت: استفاده از انرژی به منظور توسعه اجتماعی و اقتصادی و نیز بهبود کیفیت زندگی در همه کشورها امری ضروری است به گونه ای که امروزه برق به عنوان یکی از مصادیق انرژی به یک درونداد حیاتی مبدل گشته که طیف گسترده ای از فعالیت های مربوط به تولید، انتقال و مصرف را پشتیبانی می کند. اما این نوع تولید برق سال هااست که در حال پیوستن به تاریخ است و صنعت انرژی ایران نباید در رسیدن به تکنولوژی روز برق از منابع تجدیدپذیر دچار خود فراموشی شود.گزارش‌ها حکایت از آن دارد که، نیروگاه‌های حرارتی ایران که سهمی بالای 84 درصدی در کل تولید برق کشور دارند، عمدتا راندمان پایینی دارند. متوسط راندمان نیروگاهای حرارتی ایران در سال 98حدود 37 درصد بود، اما وزارت نیرو مدعی شده که این رقم در سال گذشته به 39 درصد رسیده است. ایران برای بالا بردن بازدهی نیروگاه‌های حرارتی، باید آن ها را به نوع «چرخه ترکیبی» تبدیل کند که راندمانی  بین 45 تا 50 درصد دارند، اما طی سال‌های گذشته پروژه تبدیل نیروگاه‌های قدیمی به نوع چرخه ترکیبی پیشرفت اندکی داشته است.
ایران قبل از تحریم‌های آمریکا در سال 2017 حدود 6 میلیارد دلار تفاهم‌نامه قرارداد با مشارکت شرکت‌های خارجی از جمله یونیت اینترنشنال بلژیک، شانگهای الکتریک چین، زیمنس آلمان، همچنین برخی شرکت‌های روسی و ژاپنی امضا کرده بود که تقریبا همه آن ها روی کاغذ ماند. راندمان پایین نیروگاه‌های برقی ایران هزینه‌های گزافی بر اقتصاد کشور وارد می‌کند. نیروگاه‌های ایران سالانه حدود 65 میلیارد متر مکعب گاز و 15 میلیارد لیتر مازوت و گازوئیل مصرف می‌کنند. چنین میزان عظیمی از مصرف سوخت‌های فسیلی، خصوصا مازوت که آلاینده‌ترین سوخت فسیلی است، یکی از عوامل اصلی آلودگی هوا در ایران است. معمولا مقامات ایران در زمان پیک مصرف برق و کمبود آن، مردم را مقصر معرفی می‌کنند، اما چنانچه گفته شد، ایران برای جلوگیری از خاموشی‌ها اولا باید نیروگاه‌های جدید بیشتری بسازد و ثانیا برای افزایش راندمان نیروگاه‌های حرارتی برنامه داشته باشد. در کنار اینها، نزدیک 10 درصد برق تولیدی ایران در مرحله انتقال و توزیع تلف می‌شود که رقم بسیار چشمگیری است.