گروه اقتصاددریا  - با توجه به اذعان محققان بین‌المللی مبنی بر کم‌کاری و فرصت‌سوزی هند در چابهار، کارشناسان اقتصاد حمل و نقل بر ضرورت جایگزینی «صندوق پروژه» در توسعه تجهیزات چابهار و همچنین میدان دادن به چین برای سرمایه‌گذاری در این بندر و قرار گرفتن چابهار در معادله یک کمربند - راه، تأکید دارند. چرا که هند تصور این را دارد که بدون رقیب می تواند تا هر زمان که بخواهد به تعلل در ایجاد زیر ساخت در این بندر استراتژیک اقدام به وقت کشی کند.
چابهار به عنوان بندر اقیانوسی ایران با ظرفیت حدود 8.5 میلیون تن در فاز اول، با توجه به موقعیت جغرافیایی آن ظرفیت بسیار بالایی برای توسعه ترانزیت دارد. در صورت تکمیل زیرساخت‌های حمل و نقل ریلی و جاده‌ای بندر چابهار، کشورهای همجوار نظیر افغانستان، پاکستان، عراق و ترکیه و کشورهای آسیای میانه، برای حمل کالاهای صادراتی و وارداتی خود، امکان استفاده بیشتر از ظرفیت این بندر منحصر به فرد را خواهند داشت. فرصتی که با کم کاری هند و پیشرفت زیرساخت های حمل ونقلی کشورهای همسایه معلوم نیست تا کی در اختیار ایران بماند.
همانطور که گفته شد، بندر چابهار برای کشور ما نماد کامل اقتصاد مقاومتی است، نیاز کشورهای منطقه به استفاده از این بندر و درآمدزایی آن برای اقتصاد کشور در آینده، ظرفیت خوبی در اقتصاد جمهوری اسلامی ایران رقم خواهد زد اگر، در انتخاب همکار بین المللی برای رونق آن دقت لازم را داشته باشیم.
در حال حاضر توسعه زیرساخت‌های بندر چابهار با استفاده از ظرفیت‌ها و منابع دولت و سازمان بنادر و دریانوردی در حال انجام است، فاز یک این بندر با ظرفیت 8.5 میلیون تن در حال بهره‌برداری است و در فازهای بعدی ظرفیت این بندر تا 75 میلیون‌ تن هم خواهد رسید.از سوی دیگر در حوزه تجهیزات، با ورود هندی‌ها از 2 سال پیش، این بندر در حال تجهیز با انواع جرثقیل‌ها و تجهیزات بندری و ساحلی است که هنوز به نقطه مطلوب خود نرسیده است.
عباس آذرپیکان معاون فنی و نگهداری بندرچابهار در گفت و گو با روزنامه اقتصادسرآمد در اهمیت سرعت بخشی به تجهیز این بندربه خبرنگار ما، گفت: مشارکت ایران، هند و افغانستان در بندر چابهار در قالب توافق اولیه رئیس‌جمهور کشورمان، اشرف غنی و نارندرا مودی نخست‌وزیر هند است که موجب شد بندر چابهار به صورت مشارکتی توسط ایران و هند اداره شود، این پروژه از حدود 23 ماه پیش آغاز شد‌.
این مقام مسئول با بیان این نکته که، شرکت هندی در فاز اول قرارداد سرمایه‌گذاری 85 میلیون‌دلاری در بندر چابهار دارد و پس از قرارداد موقت 2 ساله، وارد قرارداد 10 ساله اپراتوری می‌شود، افزود: این در حالی است که هند برای فعالیت‌های بازسازی در افغانستان از تحریم‌های ترامپ علیه ایران «معاف» بود، در چهار سال گذشته همه کارها در بندر چابهار را متوقف کرد و فقط  در اواخر سال 2020 فعالیت (‌در این بندر) را از سرگرفت.
هند در راستای متوقف نگه داشتن کریدور بندر چابهار وارد آن شده است
وی تصریح کرد: در تحلیل کم‌‌کاری هند در بندر چابهار، برخی کارشناسان معتقد هستند هند در راستای متوقف نگه داشتن کریدور بندر چابهار وارد آن شده است تا مز‌ایای این کریدور ترانزیتی در رقابت با کریدورهای رقیب، کمتر برای صاحبان کالا نمایان شود.
نادیده گرفتن چین برای همکاری با هند
آذر پیکان معتقد است: می‌توان شرایطی فراهم کرد که چین به بندر چابهار برگردد چون کشور چین قبلا تمایل به سرمایه‌گذاری در چابهار داشت. چین در گذشته بسیار علاقه‌مند بود در بندر چابهار سرمایه‌گذاری کند اما متأسفانه ابتدا بی‌توجهی شد و سپس به پیشنهاد چین پشت پا زدیم و کار را به رقیب چین در منطقه و آن هم برای سرمایه بسیار ناچیزِ هند سپردیم و نتیجه کار این شد که در حال شاهد آن هستیم.
قطعاً چین گزینه بهتری نسبت به هند است
وی تاکید کرد: قطعاً چین گزینه بهتری نسبت به هند است، با جایگزینی این کشور را در معادله چابهار از نظر فناوری های بندرگاهی خواهیم توانست ارتقا پیدا کنیم و بنادر ما به بنادر نسل سوم و چهارم ارتقا دهیم که تقریباً لبه تکنولوژی بندرگاهی جهان است و به نظرم این بستر خوبی برای سرمایه‌گذاری چین است.
هند هرچند برای توسعه چابهار جدی‌ست اما نشان داده دست به عصا می‌رود، نشانه‌ای برای ایران تا توازن منابع و منافع بین‌المللی را در چابهار برقرار کند و به درخواست‌های قبلی چین برای سرمایه‌گذاری در این بندر لبیک گوید. دهلی‌نو  قصد دارد بودجه توسعه چابهار را با یک ارزیابی جدید کاهش دهد کاهشی که نگرانی تجار و مقامات افغانستان را در پی داشته است. کاهش بودجه توسعه چابهار می‌تواند بر مبادلات تجاری افغانستان و هند تاثیرگذار باشد.
هند بر طبق موافقتنامه چابهار و تفاهم‌های بعد از آن متعهد شده چیزی بیش‌از یک میلیارد دلار در توسعه راه‌ها، بندر و زیرساخت‌های چابهار سرمایه‌‌گذاری کند. معاون وزیر راه و شهرسازی می‌گوید: هند دو خط اعتباری 85 میلیون دلاری و 150 میلیون دلاری را به چابهار اختصاص داده است. بندر چابهار از این جهت برای هند دارای اهمیت است که، پاکستان و هند از یک طرف و افغانستان و پاکستان هم از طرف دیگر مشکلات فراوان سیاسی برای روابطتشان دارند و بارها تجار افغان برای استفاده از بنادر پاکستان برای تبادل،صادرات و ترانزیت کالا به هند و دیگر کشورها به مشکل برخوره‌اند، هند به‌خاطر اختلاف اساسا ایدولوژیک با  پاکستان نمی‌تواند از بنادر پاکستان برای دسترسی به افغانستان استفاده کند بنابراین تنها راه‌حل افغانستان و هند برای تامین منابع و منافعشان چابهار است.