گروه راه و ساختمان - زمین خواری و تجاوز به اراضی ملی و دولتی از آن دست موضوعاتی است که درطی سالیان گذشته بارها به نقل محافل خبری تبدیل شده است، وجود متجاوزان به عرصه منابع طبیعی در اکثر نقاط کشور به ویژه استان های شمالی کشور باعث شده بخش وسیعی از جنگل ها و کوه ها تخریب شده و به جای آن ساختمان های بلندمرتبه و ویلاسازی ساخته شود؛ متاسفانه تجاوزات به منابع طبیعی درطی اداور گذشته رنگ و بویی دیگری پیدا کرده است، زیرا درمقطعی تصرف به دست افراد عادی و با سند سازی در دفاتر اسناد و املاک و یا از سوی یک کشاورز برای فعالیت های کشاورزی صورت می گرفت، اما در طی سالیان گذشته ورود برخی افراد خاص و با نفوذ به دستگاه های دولتی برای زمین خواری پررنگ تر شده است.
به گزارش اقتصاد سرآمد، برخی افراد با شرایط خاص با لابی گری اسنادی را به صورت تقلبی و غیرمعتبر آماده کرده و بدون هیچ مشکلی زمین های منابع طبیعی را تصرف می کنند، دراین میان تخلفات صورت گرفته تا حدودی شکل و رنگ قانونی دارد که به ذهن هیچ مسئولی وجود تخلف در اسناد و مدارک اراضی خطور نمی کند، هرچند که گفته می شود با زمین خواری ها به شدت برخورد شده و متخلفان با اعمال مجازات های سنگین تنبیه می شوند؛ اما هنوزهم دربرخی استان های کشورنمونه هایی اززمین خواری گزارش می شود که حاکی از عدن نظارت و بی توجهی دستگاه ها به این موضوع با اهمیت دارد. طبق تاکیدات رییس سازمان بازرسی کل کشور و دادستانی مقابله با زمین خواری دردستورکار است و تا کنون بخش بزرگی از اراضی دولتی از دست متجاوزان آزاد شده است، اما توجه به این موضوع با اهمیت هیچ گاه نباید از دستورکار مسئولان خارج شود. 
این دستورالعمل در حالی در بین بخش‌های دولتی دست به دست می شود که خبرها حکایت از ادامه زمین خواری در جای جای کشور به ویژه در اماکن خوش اب و هوا وتوریستی دارد. هرچند اقدامات دو سال اخیر قوه قضاییه تا حدی از این معضل کاسته است اما با عزیمت آقای رئیسی به پاستور معلوم نیست سرنوشت زمین خواری به کجا خواهد انجامید.
زمین‌ خواری و متاثر شدن مسکن از آن
ابوالفضل نوروزی کارشناس مسکن در گفت و گو با روزنامه اقتصاد سرآمد، با بیان این که یکی از مهم‌ترین اقداماتی که باید در حوزه مسکن صورت می‌گرفت و به آن بی توجهی شده، آن بود که به تولیدکنندگان مسکن مجوزهای کسب و کار داده نشد و موانع متعددی برای تولیدکنندگان این بخش ایجاد شد، به  خبرنگار ما گفت: بسیاری از مجوزها در حوزه مسکن حدود یک سال طول کشیده تا ارائه شود که همین امر خود باعث ایجاد مشکلات بسیار زیادی برای بازار مسکن و ساخت و ساز شده است.
مکانیزم‌های پیش خرید مسکن مشکل دارد
او درادامه با یادآوری این مطلب که، بسیاری از کشورهای دنیا با مکانیزم پیش خرید و پیش فروش مسکن توانسته‌اند، مشکل مسکن را در کشور حل کنند و آنها با ایجاد یک فضای امن حقوقی هم نقدینگی در این بخش را کنترل کرده‌اند و هم توانسته‌اند نیازهای خانوارهای این حوزه را پوشش دهند، افزود: باید دولت برای بهبود وضعیت بازار مسکن با بهره‌های تورمی برخورد کند؛ چراکه هم اکنون کشور در مکانیزم‌های پیش خرید مشکل دارد و همین خود باعث ایجاد مشکل در حوزه بازار مسکن می‌شود.
ملاکان زمین‌های دولتی در ردیف اول
 ایجاد مشکل
نوروزی در بخش دیگری از سخنان خود، در توضیح این که برخی از اراضی هم در اختیار دستگاه‌های دولتی است که باید با اصلاح مکانیزم مالیات بر ارزش افزوده بتوانیم این اراضی را بهبود ببخشیم، خاطرنشان کرد: بسیاری از اراضی مسکن در اختیار دستگاه‌های دولتی است و یکی از بزرگترین مشکل سازان، ملاکان زمین دستگاه‌های دولتی هستند که حاضر نیستند زمین‌های خود را عرضه کنند چرا که بسیاری از اراضی توسط دستگاه‌های دولتی احتکار شده و در صورتی که این اراضی واگذار شوند، شاهد شکسته شدن قیمت زمین خواهیم بود.
اولین قانون مبارزه با زمین خواری در ایران در سال 1331 و در دوران دکتر مصدق با عنوان «ثبت اراضی موات اطراف شهر تهران» به تصویب رسید و بر اساس این قانون اعلام شد از میدان سپه (میدان امام خمینی) به شعاع 50 کیلومتر هیچ کس حق تصرف اراضی موات را به اسم احیای زمین ندارد. تاریخچه زمین خواری را به قدمت شهرنشینی و گسترش شهرنشینی می‌دانند که در پی آن، اراضی طبیعی و کشاورزی مورد تخریب قرار گرفته تا به مناطق مسکونی مبدل شوند. 
این جرم در ماده 690 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1375 به صورت مبهم و در قالب یکی از طولانی‌ترین و پیچیده‌ترین مواد جرم‌انگاری شده است که البته اختلاف نظر و برداشت‌های متفاوتی نیز از آن در رویه قضایی وجود دارد.
در سال‌های اخیر پدیده‌ای همانند قارچ در سراسر کشور در حال گسترش و تکثیر است که بر اشتهای سیری ناپذیر انسان دلالت می‌کند، پدیده‌ای به نام «زمین خواری». در این پدیده که نگاهی کاملا مادی به طبیعت دارد، عرصه منابع طبیعی و محیط زیست از سوی افراد سودجو مورد تجاوز قرار گرفته و در قبال پول و ثروت، به سوی تخریب و تباهی سوق داده می‌شود. زمین، کوه، جنگل و دریا در سال‌های اخیر به طعمه‌ای جذاب و لذیذ برای صیادان زیستگاه‌های طبیعی مبدل شده است تا هم طبیعت به عنوان موهبت الهی دستخوش تغییر انسانی شده و هم آیندگان از این موهبت محروم بمانند.